”Ni vidas la fruktojn de multjara neglektado”
La demisio de Nikola ne ege surprizis min, kaj oni devus ne interpreti ĝin nur kiel rezulton de "persona konflikto". Labori en la Centra Oficejo estas kelkrilate tre kontentiga kaj interesa okupo, sed ĝi havas ankaŭ neevitablajn malavantaĝojn: oni ne povas aspiri al postenaltiĝo, oni ne vidas signojn de sia laboro en la ĉiutaga socio, oni vivas esence aparte de la nederlandanoj, kaj oni ade luktas kontraŭ la inercio de grandparte volontula kaj ege diverseca movado. Mi mem sentis bezonon de ŝanĝo post nur kvin jaroj tie; Nikola restis preskaŭ trioble pli longe. Kvankam lian decidon sendube kolorigas la perdo de ŝatataj kolegoj kaj la kutima (do neniel nur lastatempa) manko de reciproka kompreno inter estraro kaj oficejo, ĝi estas komprenebla ankaŭ ekster tiu kunteksto.
Pri "ripetaj demisioj" ne vere temas, laŭ mia opinio. La demision de Osmo, Pasquale kaj Istvan kaŭzis aparta kaj malfacile eltenebla situacio kiu turniĝis ĉirkaŭ specifaj personoj kaj okazaĵoj. La aludita manko de kompreno inter estraro kaj oficejo certe ludis gravan rolon, sed en si mem ne estus sufiĉa por provoki la demisiojn. Tamen, la tuta epizodo sendube lasis malbonajn sentojn ĉe la restantaj oficistoj, kiujn la nova estraro ne sukcesis tute forigi.
Kiel Osmo, mi ja estas tre maltrankvila pri la nuna situacio en UEA. En 1974 tuta skipo staris preta por transpreni la gvidrimenojn, kaj la duopo Tonkin / Szabo-Felső pruvis sin tre energia kaj kompetenta kerno de la nova Estraro. Multrilate la "krizo" de 1974 liberigis novan energion kiu pelis la Asocion antaŭen dum pluraj jaroj. Nun mi ankoraŭ ne vidas signojn de tia nova energio, ene de la organiza "kerno" de UEA. Ekstere, en la movado kaj la mondo, mi vidas grandegan potencialon kaj esperigajn evoluojn - mi do ne aliĝas al tiuj, kiuj parolas pri krizo por Esperanto ĝenerale. Sed tro da talentaj homoj turnis sin for de la temporaba kaj ofte konflikta organiza laboro je monda skalo, por kiu UEA restas nia sola funkcianta kadro.
Laŭ mi, ni vidas nun la fruktojn de multjara neglektado de niaj organizaj kaj edukaj strukturoj. La "generacio de Tireso" tro facilanime supozis, ke aperos posteuloj por transpreni la torĉon. Mi opinias, ke TEJO devus ludi multe pli centran rolon en la strategiaj planoj de UEA; ke oni devus krei organon inter la pli-ol-80-membra Komitato kaj la 7-ĝis-9-kapa Estraro, en kiu novaj aktivuloj povus aktive kontribui al la stirado de la Asocio kaj tiel trejniĝi por estraranaj roloj; ke oni devus uzi la Universalajn Kongresojn kaj aliajn eventojn por aktivula trejnado (mi aŭdis, ke tion ĉi oni efektive planas por Gotenburgo); ke oni devus elserĉi la plej talentajn estontajn gvidantojn kaj varti ilin, venigi ilin al movadaj kaj ekstermovadaj aranĝoj en diversaj mondopartoj; ke oni devus restrukturi la rilaton inter la Estraro kaj la Oficejo. Pli-malpli ĉion ĉi, cetere, jam faras TEJO, ne senmanke, tamen kun rimarkinda sukceso, se oni konsideras la relativan malstabilecon de la vivcirkonstancoj en tiuj jaroj de la vivo.
La Komitato povus postuli tian renovigan strategion de la Estraro - ĉu la nuna, ĉu la elektota. Bedaŭrinde la plimulto de la komitatanoj ne sentas sin rajtigitaj fari tiajn postulojn. Ili ne estas bone informitaj, ili ne interkontaktiĝas sufiĉe intense por elformi propran starpunkton, kaj ili kutimas - kiel ĝenerale en volontulaj asocioj - konfidi ĉiujn strategiajn decidojn al la Estraro. Kaj la maniero en kiu oni kunflikas Estrarojn ne kondukemas al strategie koheraj teamoj.
Mi ne vidas esencan diferencon inter tiu ĉi Estraro kaj la antaŭaj. En ĉiuj sidis tre inteligentaj kaj kapablaj homoj (kun kelkaj aliaj), kiujn kunligas nur unu afero -- pasio pri Esperanto. La ambicio de UEA, esti universala - flegi nian kulturon, elpaŝi lingvopolitike, funkcii demokratie, subteni etajn movadojn kaj aktivulojn ĉi en la mondo - allogas aktivulojn kun tute disaj vizioj kaj prioritatoj. Do oni produktas strategiojn mikspotajn, kies ĉefa celo estas eviti malfacilajn elektojn. La enhavo de la revuo Esperanto ĝenerale spegulas tiun vidpunkton, kaj sekve - almenaŭ laŭ mia impreso - kontentigas malmultajn pensemajn legantojn.
La sola solvo al politika krizo estas politiko. Por unuigi la Asocion kaj antaŭeniri, oni bezonas homojn kiuj havas la tempon kaj talenton por politika laboro -- formulado kaj komunikado de vizio, varbado de subteno, planado, efektivigo, komunikado de rezultoj, kaj tiel plu. Tiaj homoj estas malmultaj. Hodler, Privat, Lapenna, Tonkin - UEA estis relative bonŝanca dum sia relative mallonga historio. Sed ĉu ni povos trovi tiajn por la 21a jarcento?
Mark Fettes
Letero de leganto
”Estas faŝisme subtaksi la kolektivon”
Jen komento al la artikolo de Mark Fettes, sendita de "Johano".
Laŭ Mark Fettes, la estonteco de la esperanto-movado dependos de savanto, de eksterordinara talento, aŭ de profeto kun vizia karaktero. Se tiu Mesio ne venos, esperanto ne havos ŝancon en la 21a jarcento.
Li tute subtaksas la kolektivan agadon de la esperanta komunumo. Tia diskurso estas religieca, fundamentalista, mesiisma kaj kiel ne diri: faŝisma. Ĝi estas diskurso de dekstrulo. Ĝi estas diskurso de kandidato.
Ju pli mi legas la ideojn de tiuj eternaj kaj dumvivaj ŝerifoj de nia organizita movado ( de UEA, BEL SAT ktp...) des pli mi konvinkiĝas ke tiuj organizoj devus tuj malaperi. Por tutmonda movado sen estroj aŭ ŝerifoj!!!
POR LA MALFONDIĜO DE BEL KAJ UEA!
amike,
Johano
Respondo de Mark Fettes
”Prezidanto de UEA ne estas prezidanto de Esperantujo”
Mi ne ligus la estontecon de Esperanto nur al UEA. Male, mi de jardeko aŭ pli argumentas kontraŭ la tendenco de ties gvidantoj, identigi Esperanton kun UEA kaj ĝiaj landaj kaj fakaj asocioj, el kio ili konkludas ke UEA devas fari ĉion. Tio estas fatala eraro.
UEA estas internacia organizaĵo kun propra historio, propraj tradicioj, propraj kapabloj kaj malkapabloj. Esti prezidanto de UEA ne signifas esti prezidanto de Esperantujo (por ne paroli pri profetoj kaj Mesioj). Prezidi asocion signifas: gvidi ĝian disvolviĝon, responde al ĝia historio, ĝiaj strukturoj, kaj ĝia rilato al la aktuala mondo. Oni ne povas trudi tion al homoj malvolemaj, kaj se efektive neniu volus organiziĝi, tiaj asocioj efektive malaperus.
La historio de Esperanto montras, ke efektive granda forto troviĝas en la neorganizita movado, la neformalaj retoj de amikiĝoj, intelektaj interŝanĝoj, kulturaj kunfaradoj, kaj tiel plu. Ne temas pri regado aŭ bremsado de tio. Sed el tia fekunda grundo povas kreski aliaj formoj de kolektiva agado, kia estas UEA; kaj la historio montris, ke ili kapablas riĉigi la tutan vivon kaj agadon de la komunumo.
En la komencaj jaroj de UEA, kaj verŝajne tra ĝia tuta hisotrio, oni aŭdis kritikojn similajn al tiuj de Johano. La plej bona respondo restas tiu de Hector Hodler: "Ni grupigas nur la homojn, kiuj volas esti grupigitaj." Se nuntempe ŝajnas, ke malpli da homoj volas esti grupigitaj, tio povas signifi, ke tiaj formoj de kunagado jam postvivis sian utilon. Sed mi emas interpreti ĝin kiel vokon al REorganizado, ne al NEorganizado.
Mark Fettes
