Du esperantistoj trovitaj, pliaj mankas en Japanio
La japana esperantisto Hori Jasuo, kiu ekde la detrua tertremo ĉiutage raportas pri la situacio per retleteroj, nun konfirmas, ke la esperantista paro, kiun li longe ne povis atingi, nun donis vivosignon kaj fartas bone.
- Jes. Mi tradukis lian mesaĝon en la raporto de la 16a. Ili estas paro, esperantistoj.
Jen la koncerna tekstero el la freŝa raporto de Hori Jasuo:
Hodiaŭ matene finfine mi ricevis retmesaĝon de s-ro Teduka, kiu loĝas en la urbo Tagaĵoo atakita de la cunamo. Li skribis jene: “Mi fartas bone. Mia domo ne estas difektita per la tertremo, sed diversaj servoj ankoraŭ ne funkcias. Mankas benzino, do mi decidis ne uzi aŭtomobilon. Ĝis hieraŭ mi vidis flamegojn kaj fumojn el la benzinrezervejo. Sur la stratoj ne foraj de mia hejmo estas tie kaj ĉi tie disĵetitaj multaj aŭtomobiloj kaj grandaj ŝarĝaŭtoj transportitaj per la cunamo”.
Tio tamen ne signifas, ke jam ĉiuj esperantistoj estas kontaktitaj. Laŭ Syozi Keiko de Japana Esperanto-Instituto, la asocio havas proksimume kvindek membrojn en la trafitaj kvar gubernioj: Aomori-ken (ken = gubernio), Iwate-ken, Miyagi-ken kaj Fukushima-ken.
- Inter la membroj nur pri 3 aŭ 4 membroj ni ne informiĝis. Pri aliaj rekte aŭ nerekte ni povis konfirmi iliajn vivsignojn.
La vivo en Tokio, kie troviĝas la oficejo de JEI, iom post iom normaliĝas, sed daŭre restas multaj malfacilaĵoj, ŝi rakontas:
- La 15-an de marto deĵoris en la oficejo de Japana Esperanto-Instituto, Tokio, la direktoro, du oficistinoj kaj volontulo. Tri el ili bezonis pli multe da tempo por veni al la oficejo, pro tio ke ili devis piedi kelkan distancon pro malfunkcio de publikaj trafikiloj. JEI prioritate kolektas informojn pri la membroj en la damaĝita regiono Touhoku. Reordigi librojn en la kvina etaĝo (parto de la biblioteko), kiuj falis sur plankon en la tertremo, estas alia urĝa tasko.
Syozi Keiko mem ne havis problemojn atingi la oficejon.
- Persone mi sentas, ke estas tempo por ŝanĝi kelkajn aferojn en nia socio, ekzemple de atoma energio al natura energio. Mi loĝas ne malproksime de JEI en Tokio, kaj vizitas la oficejon unu fojon semajne averaĝe. En la dua tago mi iris al JEI por iu kunsido senprobleme per metroo. Mia prioritato estas normaligi mian vivon kaj mi ĵus finis Esperanto-klason unuan post la tertremo.
Sebastian Pflugbeil, unu el la chefaj kritikistoj de la nuklea energio en Germanio, parolis hodiau en la svisa radio klartekston: se en la venontaj tagoj oni ne kapablos solvi la problemojn de la fridigo de la varmega materialo en Fukushimo - tiam oni povos preghi nur al dio.
Vershajne Japanio trovighas diversrilate en sakstrato, el kiu eliri estos tre malfacile. Multe pli malfacile ol en Europo, char iusence Japanio (kun siaj malamikoj Chinio, Koreio kaj Ruslando) izolis sin mem sur tiu insularo. Sole turistoj kaj komercistoj povas forlasi la landon kaj eskapi la sufokan etoson en tiu lando. La resto de la popolo, chefe maljunuloj kaj malrichuloj, restas minacata de tertremoj, cunamoj kaj vulkaneksplodoj. Mi ne komprenas, kial oni ne protektas pli bone la urbojn, kiuj situas che la marbordo, ekzemple per giganta muro.
Neniu racia persono ekster Japanio povas kompreni, kial la japanoj konstruis 55 nukleajn reaktorojn sur tiom danghera tertrema grundo. Kaj diskuti pri tio en la japana socio shajne estis pli malpli tabue, nukleaj kontrauuloj praktike ne ekzistis. Se libera diskutkulturo ne ekzistas, tiukaze ankau demokratio ne ekzistas.
Povus esti tauga okazo diskuti pri tiuj aferoj pere de la lingvo Esperanto.
20 km apud Berno kie mi loghas trovighas samtipa nuklea centralo kiel en Fukushima. Ghi estas la plej malnova en Svislando (ankau 40-jara), kaj ekzistas konsideroj forpreni ghin de la reto. Sed oni diras, ke tertremo de la forto 9.0 tie ne povas okazi, same cunamo ne. La svisa registaro dume haltigis la prilaboron de planoj por konstrui novajn nukleajn centralojn en CH, kie ekzistas entute 5. Do, la politika diskuto plene eksplodis.