ISAE falsis registrajn informojn por mongajno
En marto Libera Folio povis raporti, ke laŭ oficiala EU-instanco TEJO pro sia registriĝo ĉe la nederlanda Komerca ĉambro ja havas propran juran personecon, kaj tial povas ricevi certajn EU-subvenciojn. Tio instigis nin pli proksime rigardi la registron de la Komerca ĉambro.
Serĉo en ĝia retejo montris, ke la vorto "Esperanto" donas entute 34 trafojn. Pluraj el ili efektive havas nenian rilaton al Esperanto – troviĝas en la registro ekemple la restoracio Esperanto en Haarlem, ŝipvetura entrepreno kun la nomo Esperanto, kaj la firmao Esperanto Infrastructure.
Troviĝas en la listo ankaŭ multaj konataj kaj ne tiom konataj Esperanto-organizaĵoj: UEA, TEJO, Internacia Esperanto-Instituto, Nederlanda Esperanto-Junularo kaj kelkaj pliaj. Plej freŝe, la 18-an de februaro 2013, estis registrita Internacia Scienca Asocio Esperantista.
La informoj registritaj ĉe ISAE tamen estas iom surprizaj: kiel prezidanto de la asocio estas indikita Nico Huurman, la kasisto de TEJO. Kiel ĝenerala sekretario estas indikita Katalin Kováts, la gvidanto de la reta projekto Edukado.net. Neniu el la du efektive membras en la estraro de ISAE.
Kiel retadreso de ISAE en la informoj registritaj ĉe la Komerca ĉambro estas donita tiu de Francesco Maurelli, gvidanto de la esperantista komerca entrepreno Kosmo. Maurelli efektive estas ankaŭ la ĝenerala sekretario de ISAE, sed ial lia nomo ne aperas en la registraj informoj.
Libera Folio turnis sin al la prezidanto de ISAE, José Antonio Vergara, por ekscii, ĉu vere li demisiis, kaj nerimarkite estis elektita nova estraro de la asocio.
José Antonio Vergara: – Mi ne demisiis. Ni devis deklari fikcian estraron provizore, pro la urĝeco havi homojn loĝantajn en Nederlando kiuj povus subskribi la koncernajn dokumentojn tie mem. La afero ĝustiĝos post nia jarkunsido en Rejkjaviko.
Libera Folio: Kial ne eblis atendi pri la registriĝo?
José Antonio Vergara: – La urĝo temis pri limdato por ke ISAE povu esti inkludita en jam ekzistanta projekto de Kosmo, en kiu partoprenas aliaj E-organizaĵoj kun oficiala ekzisto kaj sidejo en iuj el la landoj de Eŭropo.
Laŭ Francesco Maurelli, aganta ĝenerala sekretario de ISAE, kaj gvidanto de la komerca entrepreno Kosmo, konkrete temas pri projekto menciita en lia artikolo aperinta en la marta numero de revuo Esperanto. Laŭ la svagaj informoj en la artikolo, la projekto celas peti subvencion de EU por dum du jaroj okupiĝi pri retaj kunlaboriloj, sociaj retoj, merkatigo, tempomastrumado, ŝanĝmastrumado, informado kaj komunikado, monakirado, financa mastrumado, negocado, traktado, motivigo de volontuloj kaj membroj.
Francesco Maurelli: – La rezultoj estos konataj dum somero. Kaze de aprobo, ni certe donos pli da informoj, kaj vi estos inter la unuaj ricevantoj.
Laŭ Francesco Maurelli estas neniu problemo en tio, ke al oficiala instanco estis deklaritaj neveraj informoj pri la funkciuloj de ISAE.
Francesco Maurelli: – Neniu leĝo malpermesas al du homoj loĝantaj en Nederlando renkontiĝi, fondi asocion kaj nomi ĝin "ISAE", kaj poste kunlabori kun la tradicia neregistrita ISAE. Neniu malvera informo estis deklarita.
Kiam Libera Folio atentigas, ke apenaŭ povas temi pri nove fondita asocio, senrilata al la vera ISAE, ĉar en la registritaj informoj estas klare indikite, ke la asocio estis fondita jam en aŭgusto 1906, Francesco Maurelli ŝanĝas sian version:
Francesco Maurelli: – Nu, vi povas vidi ĝin kiel vi preferas: aŭ estas la vera ISAE kun helpo de nederlandanoj, aŭ estas alia organizo, kiu tamen inspiriĝas al la "vera" ISAE. La kerno ne ŝanĝiĝas ĉiukaze. La Centra Oficejo de UEA, Katalin kaj Nico helpis en la registriĝo de ISAE kaj ilin ni dankas. Pri kiel pluiri, ni diskutos en Islando, ankaŭ konsiderante burokratajn postulojn.
Libera Folio turnis sin al la Centra Oficejo por ekscii, ĉu vere UEA kontribuis al la registriĝo de ISAE sub falsaj nomoj. Laŭ la respondoj de la ĝenerala direktoro Osmo Buller, oficisto de la Centra Oficejo donis al ISAE informojn pri tio, kiel okazas la registrado, kaj helpis plenigi la formularojn.
Libera Folio: Ĉu vi do trovas nenion malaprobindan en la fakto ke oni por ricevi financan avantaĝon deklaras al oficialaj instancoj falsajn informojn?
Osmo Buller: – Kompreneble tio estas malaprobinda.
Libera Folio: Kial do la Centra Oficejo tamen helpis pri tiu proceduro?
Osmo Buller: – Pri la proceduro helpis la oficisto, kiu prizorgas la rilatojn kun la Komerca ĉambro. Li agis en bona fido laŭ mia pli frua promeso helpi al ISAE, se ĝi volos registriĝi. Pri la "novaj" funkciuloj de ISAE mi eksciis nur poste.
Alian vidpunkton pri la afero havas la aganta prezidanto de ISAE, kies nomo ne aperas en la registraj dokumentoj:
José Antonio Vergara: – Estas nenio malaprobinda, ĉar temis nur pri eksplicite provizora solvo por plenumi burokratan proceduron. La celo estas multe pli larĝperspektiva ol la nura partopreno kiel unu el la asocioj en la trejna projekto kunordigita de Kosmo. Nia ideo estas prezenti Esperanton en sciencamikaj medioj, aparte ĉe sciencaj festivaloj kaj asocioj por scienca popularigo.
— Fakte, estas mi kiel prezidanto kiu forte insistis antaŭ Francesco Maurelli inkluzivi ISAE-n en la nunan projekton de Kosmo. Li kaj mi jam de jaroj diskutis pri la neceso registri la asocion kiel paŝo en la transiro de ISAE de eta asocio kun apenaŭa ekzisto nur en la Esperanta mondo, al interes-asocio klopodanta grupigi la homojn kiuj samtempe estas esperantlingvaj kaj amas la sciencon kiel kernan elementon de la homa civilizo.
Ankaŭ la nomo de Francesco Maurelli, la gvidanto de la komerca entrepreno Kosmo, ial ne aperas en la registraj dokumentoj de ISAE, kvankam li estas la ĝenerala sekretario de la asocio. Por tio laŭ li estas simpla klarigo:
Francesco Maurelli: – La nederlandaj postuloj estas iom ĝenaj eĉ por eŭropanoj: ĉar en mia identigilo ne estas mia adreso (en la pasporto ne estas indikita, kaj britoj ne havas entute nacian identkarton), mi devintus akiri oficialan paperon el la komunumo kiu deklaras kie mi loĝas. Krom la fakto ke mi eĉ ne scias kien iri por havi tian dokumenton, mi ankaŭ ŝanĝis domon jam trifoje en Edinburgo, kaj en la lastaj jaroj mi loĝis en 3-4 europaj landoj. La burokrataj sistemoj iam adaptiĝos al moviĝemaj homoj kaj al la reta epoko, sed ĝis tiam, ni devas trovi aliajn solvojn, kompreneble laŭleĝajn.
La oficialaj postuloj, laŭ kiuj funkciuloj devas identigi sin kaj havi adreson por rajti registri organizaĵon, ekzistas por malhelpi la registradon de surpaperaj firmaoj uzataj por impostevitado, monlavado aŭ aliaj krimaj celoj. Laŭ jura klarigo en la retejo de la Komerca ĉambro, la informoj tie registritaj "validas kiel vero":
Ĉiuj devas povi fidi la datumojn de la Komerca registro. Sekve, registritaj entreprenoj ĉiam devas informi pri ŝanĝoj. Se entrepreno /.../ ne informas pri ŝanĝo, tiam tamen validas tio kio estas skribita en la Komerca registro.
Sekve, se ISAE ekzemple petos kaj ricevos EU-subvencion, la respondecaj funkciuloj estos tiuj registritaj ĉe la Komerca ĉambro, kaj ne tiuj, kiujn elektis la membroj de ISAE.
Malgrandaj asocioj kaj firmaoj ne kapablas sekvi la leĝajn kaj fiskajn ŝanĝojn, ĉar leĝoj havas multajn detalojn. Tiel ekzemple okazis ke francaj kooperativoj antaŭ dek jaroj devintus registriĝi kiel komerca firmao - sed multaj tion ne faris ĉar ne sciis - tiel ili formale ne plu ekzistas ekde 10 jaroj, sed tamen funkciis. Se oni devus obei ĉiujn leĝojn precize kaj podetale, tiam ni ĉiuj estas iusence krimuletoj pro malregulaĵoj. Fakte leĝo absolute aplikiĝas nur, se iu atakas iun en tribunalo aŭ se ŝtato, polico aŭ fisko volas onian monon.
La kazo de ISAE ne maltrankviligas min. Asocio formale ekzistas nur en la lando kie ĝi registriĝis, ISAE eble kreiĝis en tiama Prusujo aŭ Sovetio? Eble ISAE ĝis 2012 oficiale ekzistas en neniu ŝtato, sed nun ĝi ekzistas en Nederlando kaj eble reaktiviĝos per EU-helpo. Se ISAE fondiĝus en pluraj landoj, ĝi tiam ekzistus en tiuj landoj, sed nur en tiuj. La federacio de la E-partio EDE ekde dek jaroj atendas eblecon jure kreiĝi en tuta EU, kie ĝi nun agadas.
La nederlanda ISAE nun ekzistas oficiale kaj ĝiaj responsuloj estas tiuj notitaj en la NL-a "Handelsregister". Kaze de sukcesa EU-subvencio, la koncernaj estaranoj devus rapide malfermi konton. Kaze de problemo ĉe tribunalo, respondecus la registritaj estaranoj. Jure okazintus fraŭdo nur se ISAE registriĝus 2an fojon en Nederlando. En la membrokunveno en Islando oni certe iel reguligos la aferon aposteriore.
Mi fidas la koncernajn homojn. Tiuj movas la movadon. Ankaŭ utilis la atentigo de la redakcio de Libera Folio. Mi esperas ke Libera Folio mem iam ricevos EU-subvencion por larĝigi sian internacian liberan opini-esprimon.