La landa asocio de UEA en Usono proponas ŝanĝi la statuton de UEA tiel, ke jam ekde 251 membroj landaj asocioj havu ne unu, sed du komitatanojn. Nun la limo estas 1 000 membroj – cifero, kiun Esperanto-USA ne havas ŝancon atingi.
Laŭ la nuna statuto de UEA, ĉiu aliĝinta asocio kun minimume 100 membroj elektas unu komitatanon A, kiu reprezentas la asocion en la supera decida organo de UEA, la komitato. Ĉiu plena milo da membroj donas unu plian komitatanon A, ĝis maksimume ses komitatanoj.
Iam tio eble havis sencon, sed nun tre malmultaj landaj asocioj havas pli ol mil membrojn, dum eĉ la plej etaj asocioj raportas cent membrojn kaj kotizas por ili, por rajti je almenaŭ unu komitatano. Esperanto-USA, la landa asocio de UEA en Usono, tial proponas ŝanĝi tiun regulon.
Laŭ la propono sendita al la komitato, por du komitatanoj sufiĉu 251 membroj kaj por tri sufiĉu 501. Asocioj kun pli ol mil membroj laŭ la propono havu kvar komitatanojn, tiuj kun pli ol du mil havu kvin, kaj tiuj kun pli ol tri mil membroj havu ses komitatanojn.
Tiamaniere oni respektos la intencon de la originala statuto, sed samtempe malfermos la komitaton al novaj fortoj kaj motivigos landajn asociojn havigi pli da membroj, Esperanto-USA argumentas.
”Por asocio kun ekzemple 200 aŭ eĉ 400 membroj, estas nerealisme eĉ strebi por mil; sed estas realisme strebi por 250 aŭ 500, kaj zorgi ne iri sub tiu limo”, la landa asocio skribas en sia motivigo. Krome, pli vaste reprezenta komitato disponigos pli da kandidatoj por la estraro de UEA, laŭ la teksto de la propono.
Laŭ Brandon Sowers, la prezidanto de Esperanto-USA, kun la enkonduko de tia ŝanĝo en la statuton de UEA povus veni ”nova sango kaj novaj ideoj kaj energioj en la komitato”.
– Ŝajnas al mi, ke unu el la problemoj pri la komitato en ĝia nuna formo estas ke apenaŭ okazas ŝanĝiĝo en ĝia konsisto. Mi ne certas, kiom el la landaj asocioj nun havas pli ol 250 membroj, sed mi supozas, ke devas esti almenaŭ iuj, Brandon Sowers diras.
Esperanto-USA nun havas proksimume 550 membrojn, do post la proponata statutŝanĝo ĝi ricevus du pliajn komitatanojn.
– Certe multe dependos de tio, kiel la respektivaj landaj asocioj elektos siajn aldonajn komitatanojn. Mi esperas, ke ĝenerale la LA-oj prioritatigos diversecon en siaj komitatanaroj, do, se jam estas ekzemple iu veterano kiu servis tre longe, la dua estu iu pli juna, kiu povos mem longe servi. Krome, mi opinias, ke ĝi donos modere pli fortan voĉon kaj rolon al la asocioj kiuj havas iom da karno, se oni permesos al vegano paroli tiel.
Libera Folio: Kiajn iniciatojn laŭ via opinio la komitato devus entrepreni por plibonigi la staton de UEA?
– Mi pensas, ke la komitato kaj la estraro devus entrepreni multajn iniciatojn por plibonigi la staton. Efektive, estus tre bone havi kampanjon por peti sugestojn tiurilate. Eĉ pli interese estus, se la diversaj landaj asocioj, kaj la diversaj individuaj membroj, komencus demandi sin ”kiel la stato de UEA povas pliboniĝi, kaj kion mi povas proponi aŭ fari por helpi tion”, kaj eventuale el tio povus estiĝi debato. Konsideru tion ĉi unu kontribuo al tio.
Ĉu tamen ne estas aliaj aferoj en UEA, kiujn necesus pli urĝe ŝanĝi ol la statuton?
– Se organizo bonstatas, ne tre gravas modifi la statuton. Se organizo malbonstatas, ĝenerale statut-modifo en si mem ne solvos la problemojn. Kaj mi supozas ke similas ankaŭ ĉi-kuntekste. Tamen, ni ankaŭ konsideras ke estas konvena momento proponi tiun ĉi modifon, ĝuste pro tio ke baldaŭ renoviĝos la komitato, do, estas taŭga momento pensi pri ĝia konsisto kaj ĝia stato kiel instanco, kiu supozeble devas esti viva kaj vigla.
– Ni, Esperanto-USA, intencas esti pli aktiva en la internacia sfero, inkluzive de UEA, kaj do ni ankaŭ volas havi pli aktivan rolon en la komitato, enplekti pli da niaj membroj en ĝin, tiel ke ni ne dependu je unu sola persono por scii, kio okazas, aŭ por influi ĝin.
Grava problemo laŭ Brandon Sowers estas, ke malmultaj scias, kio okazas ene de UEA kaj kiuj estas la gravaj aferoj traktendaj.
– Mi tre volus vidi viglan debaton pri tio, kiuj estas la plej urĝaj ŝanĝoj por UEA, kaj mi tre kuraĝigas tiujn, kiuj havas ideojn, verki pri ili, provi konvinki aliajn, ĉar kompreneble povus estiĝi proponoj kiuj iras en malsamaj direktoj.
Li atentigas, ke la propono pri statutŝanĝo neniel malhelpas aliajn sugestojn pri bezonataj ŝanĝoj en la asocio.
– Male, mi eĉ diros, ke mi esperas, ke la propono igos aliajn esti pli kuraĝaj pri ŝanĝoproponoj. Finfine, la Asocio apartenas al ni ĉiuj (al ĉiuj individuaj kaj aligitaj membroj, sed laŭ mi ĝi apartenas morale ankaŭ al la movado ĝenerale), do, se estas io, kion ni konsideras plibonigebla, ni provu igi ĝin pli bona.
La problemo ne estas la manko de novaj homoj, sed la kolektiva rifuzo akcepti respondecon. Vole-nevole, ni estas movado por nova monda lingva ordo, anstataŭonta la nunan kaoson. Ni do havas la respondecon produkti projektojn kiuj skizos tiun ordon (prefere ne tro utopiajn, sed tio estas malpli grava). Unu afero estas ke ni havas nur la plej nebulajn imagojn pri tio kiel aspektu la rolo de Esperanto en tia ordo, sed kio okazu al la ceteraj lingvoj? Kial ni favoras lingvan diversecon, se la lingvo esence estas komunikilo? Kial ni volas propagandi Esperanton kiel ĉies duan lingvon, se la mondo ŝajnas preta akcepti la Anglan kiel ĉies unuan lingvon post sufiĉe longa transira tempo? Kio estas la racia argumento por konservi la lingvan diversecon?
Tiaj estas la malfacilaj demandoj kiujn la Esperantomovado frontas hodiaŭ. Ne diru ke Esperanto estas facila. Lerni la lingvon mem estas surprize facile, sed la relativa sukceso de Esperanto signifas ke ni devas rilati al aro da malfacilegaj problemoj kiujn oni povas simple ignori se oni ne scias aŭ ne volas scii ke Esperanto ekzistas kaj funkcias. Aliĝi al Esperanto-asocio vere havas sencon nur se ĝi diskutas projektojn de nova monda lingva ordo.
@Libera Folio Faru la Komitaton Granda Denove
@Libera Folio La tuta UEA estas ĝisfunde renovigenda. Ĝia strukturo ne taŭgas por la nuna epoko.
Staras mi kun Brandono, kies Esperantisteco, laŭ la sperto de tiu ĉi Verdulo, estas profunda!
La krizo de UEA ne estas kvazaŭ teknika problemo solvebla per modifoj en la statuto kaj regularoj. En krizoj facile aperas tento al tio, sed kiam la membraro ŝrumpas, estus eĉ absurde pligrandigi la ĉefan organon. Se oni opinias, ke la regulo pri komitatanoj A lasas ekster la Komitato kapablajn aktivulojn, kial ekz. ELNA ne zorgis, ke estu proponitaj kandidatoj por komitataneco B? Ĵus oni anoncis, ke estis malpli da kandidatoj ol lokoj, pro kio ĉiuj aŭtomate elektiĝis. Plia vojo estas, ke elektitaj komitatanoj, do ankaŭ la komitatano A de ELNA, proponu komitatanojn C. Se ekster la Komitato vere ekzistas kapabluloj, la statuto ebligas envicigi ilin. La vera problemo estas la intelekta marasmo, en kiu UEA vadas. Iam la nomlisto de la Komitato konsistis el elstaruloj kiel Benczik, Blanke, Bormann, Chaves, ktp. Estraroj donis eĉ pli impresan bildon. Intelektan bankroton ilustras, ke la eldona fako de UEA dormas jam preskaŭ jardekon kaj ke la sola kvalito de la revuo, sufiĉa por la Estraro, estas, ke ĝi aperas regule. Fine, la nekapablo redakti novan strategion por la Asocio malkaŝas, ke oni simple ne scias, kion fari.
Saluton Osmo! Mi tute konsentas, ke kiam estas krizo en organizo, statut-ŝanĝoj en si mem ne solvas tion. Mi pensas ke vi havas tre bonajn punktojn traktendajn, sed tiuj ne rekte rilatas al la propono. Tio estas: mi volas ankaŭ havi profundan diskuton, pri viaj punktoj, kaj mi kuraĝigas al vi, verki pli pri tio.
Povus esti, ke ni povintus enmeti 1-2 bonajn aktivulojn en la komitato alimaniere. Sed ne tio estas la propono, ke ni simple havu pli da ‘niaj’ personoj en la komitato. Estas por reveni al la principo, jam ekzistanta en la statuto, ke la reprezentado de landaj asocioj estu proporcia laŭ la respekta grandeco. Ni ne plu estas en mondo, en kiu ekzistas landaj asocioj de 5000 membroj, sed de 500 jes ja. Kaj evidente estas malsama situacio inter asocio de 100 membroj kaj asocio de 500 membroj. (Kaj rilate la kvanton da homoj kiuj pretos aktiviĝi en la komitato, kaj eventuale rilate la prioritatojn kiujn ili defendos en la movado.)
Tiuj kun 300 aŭ 500 kredeble povus trovi skipon de 2-3 kiuj pretas engaĝiĝi en UEA. Kaj kian domaĝon, precize, tio povas kaŭzi?
Oni dankas la provojn de Esperanto-Usono renovigi kaj funkciigi la Komitaton, sed ŝajnas al mi ke la propono iras en la malan direkton al la justa solvo. Fakte, en la nuna Komitato estas la individuaj membroj kiuj estas subreprezentataj. La individuaj membroj kontribuas multe pli al la kaso ol la asociitaj (la landaj asocioj), kaj tamen havas multe malpli da reprezentado. Ne sencas kreskigi la nombron de komitatanoj A en tiu kazo. Eĉ pli, mi sugestus kreskigi la nombron da B-komitatanoj (la reprezentantoj de la individuaj membroj), eĉ se la ĵusa sperto, en kiu oni ne voĉdonis ĉar estis sama nombro da kandidatoj ol da lokoj, ankaŭ ne favoras tiun solvon (mi mem estis unu el la elektitoj, kaj mem tre bedaŭras ke ne estis vera elekto, kaj ke oni eĉ ne havis la ŝancon prezenti proponojn por ke membroj elektu inter malsamaj vidpunktoj… kaze ke ili estus interesitaj).
Oni ja povus esplori aliajn solvojn. Ekzemple, multaj A-Komitatanoj deĵoras de jardeko(j), kaj probable indas enkonduki manierojn renovigi la elektitojn, por kuraĝigi novajn kaj pli junajn komitatanojn. Sed mi dubas ke aldoni alian homon de la sama lando vekus la dormantajn komitatanojn (ekz. jen praktika afero: ĉu ambaŭ homoj povas voĉdoni malsame eĉ se ili reprezentas la saman asocion?). Mi eĉ proponus krei limojn de deĵorperiodo se oni ne pruvas konstantan engaĝiĝon en la debatoj (rigardu la komitatan retliston kaj vin probable surprizos la manko de mesaĝoj pri la direkto de la asocio)
Sed, kiel prave demandas la redaktoro, la plej grava afero: ĉu oni enkonduku debaton pri statuto kiam aliaj pli gravaj aferoj atendas? Mi timas ke ni tro parolas pri strategio, pri statuto kaj pri interna organizado, kaj ni dediĉas malpli da tempo al ekstera agado, kiu ja devus esti la prioritato de UEA.
En la 90-aj jaroj kaj poste mi pledis por pli da komitatanoj B per malaltigo de la postulo pri 1000 membroj al 500 aŭ 750. Mi volis doni pli fortan voĉon al la individuaj membroj, kies financa kontribuo al UEA estis 20-oblo de tiu de la landaj asocioj. Ĉar la landaj asocioj regis UEA; la propono ne povis prosperi, ne laste ĉar la plej arda kontraŭanto estis la bedaŭrata Renato Corsetti. Krom la financa aspekto, mi pledis por la afero aparte pro tio, ke la individuaj membroj estis la plej aktiva parto de UEA. La fino de la 90-aj jaroj estis tre aktiva periodo en UEA. Ekz. en la elektoj de komitatanoj B en 1998 estis 15 kandidatoj por ok lokoj kaj voĉdonis (paperpoŝte) rekordaj 2328 membroj (33,6%). En 2001 estis 12 kandidatoj por sep lokoj kaj voĉdonis 1887 (!) membroj (31,4%). La sukceso en 1998 manifestis la grandan elanon en UEA, kiu kreiĝis ĉirkaŭ la Praga Manifesto kaj la Kampanjo 2000. La elano evelkis, ĉar prezidanto Kep Enderby ne komprenis, ke necesis daŭrigi laŭ la komencita vojo. Anstataŭe li komencis, sen ies rajtigo, prezenti UEA kiel homrajtan organizaĵon. (Simile konfuzis membrojn la nova redaktoro Fabricio Valle, kiu tuj post la akcepto de la Strategia Plano en 2013 ekpropagandis sian propran obskuran “novelanismon”, dum lä tasko de la revuo estis klarigi kaj mobilizi por la oficiala strategio de la asocio.) Kvankam mi ne poras pligrandigon de la Komitato, mi povus esti por pli da komitatanoj B, ekz. kun 750 membroj kiel bazo. La ioman kreskon de ilia nombro kompensus la laugrada malkresko de komitatanoj A pro la malkresko de la membronombro de landaj asocioj. Tamen, vershajne ne aperus pli da kandidatoj ol lokoj, tiel ke balotoj ne necesus. (Supe mi mismemoris, ke ĉi-jare estis malpli da kandidatoj ol da lokoj, sed estis same multe kaj do balotoj ne necesis.) Pli da komitatanoj A siavice nur pli cementus la jam tro fortan pozicion de landaj asocioj en UEA.
Dankon Tonjo! Estas tre interesa respondo. Kiel mi menciis en la artikolo, estus tre bone se venus pli da proponoj rilate aliajn aferojn. Ŝajnas al mi, ke ĉi-tiu propono nenial malhelpas, ke estu ankaŭ propono doni pli grandan voĉon al la individuaj membroj. Se iuj pli grandaj landaj asocioj pretas havi 2-3 komitatanojn, samtempe povus esti, ke la individuaj membroj pretos elekti mem pli da komitatanoj. Kial ne?
Nu, kiel mi respondis al la redaktoro: ĉiam estos ‘io pli grava’, kio servos kiel kialo ne proponi statut-ŝanĝon. Sed mi pensas ke tio estas ‘ruĝa haringo’, por tiel diri. Ni povas diskuti statut-ŝanĝon kaj samtempe fronti aliajn problemojn. Krome, estas tre aktuale diskuti la konsiston de la komitato, dum ni prepariĝas por ĝia renovigo kaj la nova mandato.
Saluton, mi pripensis iomete pli viajn ideojn, kaj volis do respondi alian fojon.
Unue, mi pensas ke limoj en deĵorperiodoj estas konsiderinda.
Due, mi pensas ke ne nepre devas esti ‘tensio’ (por tiel diri) inter la landaj asocioj kaj la individuaj membroj. Mi kredas, ke bone funkcianta landa asocio nature efikos tiel, ke estos pli da individuaj membroj de UEA en tiu lando. Tio certe estas inter la celoj de ELNA/Esperanto-Usono/Esperanto-USA (por uzi ĉiun nomon, kiu aperas ĉi-tie 😉 ). Ni enkondukis novan membro-kategorion, per kiu homoj povos aliĝi samtempe al la landa asocio kaj al UEA, kvankam ni enspezos iomete malpli por tio, ĉar ni konsideras tion grava.
Oni eĉ povus pripensi amendon, en kiu landa asocio nur rajtus je la 2a aŭ 3a komitatano, se estas en la koncerna lando minimuma kvanto da individuaj membroj (ekz. 25 por la 2a, 50 por la 3a – tio estus 10% de la ŝtuplimo). Tio havus la aldonan bonon, ke asocioj ne povus simple deklari ke ili havas tiom aŭ tiom da membroj kaj kotizi por ili, sed devus montri, ke ili aktive varbas homojn al UEA kaj engaĝigas ilin en ĝin. Samtempe la principo de proporcia reprezentado restus, kaj estus aktualigita al la nuna realo.
Kaj nenio el tio malhelpus proponon doni pli da reprezento rekte al la individuaj membroj.
Mi kredas, ke tiu iniciato estas afero de unu homo, kaj ne de la landa asocio en Usono.
Mi estas kaj Dumviva kaj Honora membro de la asocio, kaj neniu demandis al mi, ĉu E-USA tiel faru.
Mi scivolas, kiom da estraranoj kaj gvidantoj de E-USA eĉ estas membroj de UEA.
Estas grave distingi inter individuaj agoj, kaj grupaj agoj.
Lee
Kiel vicprezidanto de Esperanto-USA, mi konfirmas, ke la estraro de Esperanto-USA, kiu konsistas de multaj spertaj Esperantistoj, dum la februara kunsido detale diskutis tiun ĉi proponon kaj aprobis ĝin unuanime. Tiu ĉi propono estas nome de Esperanto-USA.
Kara vicprezidanto, Sinjoro Miller ne diris, ke la estraro ne aprobis la proponon. Li diris, ke li kredas, ke la afero estis iniciita de unu homo. Kaj pro miaj spertoj dum mi estis estrarano, ankaŭ mi emas kredi tion. La estraro aprobas, sed se la situacio ne ŝanĝiĝis post mia foriro, la plej multo de proponoj devenis de unu persono. Bedaŭrinde, via komento klarigas/defendas nenion… Ĉu vi povas klarigi pli… Kiu en la estraro proponis tion? Kiuj aliaj solvoj estis diskutitaj krom ŝanĝoj al statutoj?