Nescio de la angla mortigis dudek maristojn
Kiam la nova, moderna submarŝipo komence de novembro forveturis de la varfo por fari testan vojaĝon en la Pacifiko, la sekreta ŝlosila kodo, kiun sciu nur kompetentuloj, estis klare, krajone skribita sur la komputilaj terminaloj de la ŝipo. La intenco kredeble estis, ke kaze de bezono la terminalojn povu manipuli ankaŭ la multaj civitanaj specialistoj de la ŝipkonstruejo, kiuj akompanis la ŝipon dum la provvojaĝo.
Laŭ informoj de rusaj gazetoj ŝajnas kredeble, ke la kontrakte dungita matroso Dmitrij Grobov ricevis la taskon kalibri la termostaton en la dua sekcio de la submarŝipo, sekcio ĉefe konsistanta el dormlokoj. Alia eblo estas, ke li simple volis malaltigi la temperaturon, kiu laŭ unu informo estis neelteneble alta - 30 gradoj.
Ajnakaze li helpe de la krajone skribita kodo povis malŝlosi la komputilan terminalon en la dormosekcio, sed evidente li ne tute bone sciis, kion li faru sekve. Io malsukcesis pri la manipulado de la termostato, kiu subite informis la centran komputilan sistemon, ke la temperaturo en la dormosekcio estas 78 gradoj. El tio la komputila sistemo faris logikan konkludon: brulas ie, necesas estingi la fajron.
En malpli modernaj rusiaj submarŝipoj la fajroalarmo devige iras al la kapitano, kiu persone devas fari la decidon ŝalti la estingan sistemon. Tamen ĝuste ĉiu tiu ŝipo estas moderna, kaj krome enhavas sistemojn speciale menditajn de la barata registaro.
La submarŝipo laŭplane iĝos parto de la barata mararmeo kaj ekhavos la nomon INS Chakra - tial interalie la informaj ŝildoj kaj instrukcioj de la ŝipo estas skribitaj en la angla. Krome, diference de la malpli novaj rusiaj submarŝipoj, la aŭtomatajn fajroestingilojn eblas ŝalti ankaŭ loke, sen permeso de la kapitano.
Ne estas konate, ĉu ankaŭ la instrukcioj sur la komputila ekrano estas nur en la angla lingvo, sed tio ŝajnas kredebla, konsiderante la manipulojn kiujn entreprenis la matroso. Post kelkaj katastrofaj klavopremoj la dormosekcio estis plenigita de la fajroestinga gaso freono, kaj dudek personoj mortis.
- Kompeneble, tie estas kontraŭidiotilo. Eĉ se la matroso enmetis ĉiujn donitaĵojn, la sistemo devas peti konfirmon de la enigo. Juĝante laŭ la rezulto, li ja donis konfirmon. Kiom mi scias, nuntempe oni apenaŭ faras instrukciadon de la personaro, klarigas kapitano Aleksej Suĥanov en intervjuo de Komsomolskaja Pravda.
La matroso mem fuĝis el la dormosekcio, kiam eksonis la alarmo, kaj saviĝis. Nun li estas akuzata pri akcidenta mortigo de dudek homoj, kaj riskas multjaran prizonan punon. Same aŭ pli punindaj oni povus tamen konsideri liajn estrojn, kiuj igis maristojn sen la necesa lingvoscio manipuli komplikan submarŝipon. Nuklea submarŝipo ja enhavas ankaŭ sistemojn pli danĝerajn ol la fajroestingilo.
(Pardonu, mortintoj, la sxercon.)