Unesko subpremis lingvan diversecon

Unesko estas la organizaĵo de la Unuiĝintaj Nacioj por edukado, scienco kaj kulturo, kun kiu Universala Esperanto-Asocio havas altnivelajn oficialajn rilatojn. Pro tiu oficiala ligo, reprezentantoj de Tutmonda Esperantista Junulara Organizo (TEJO) povis kiel observantoj de UEA partopreni la prestiĝan junularan forumon de Unesko, okazintan en Parizo de la 17-a ĝis la 20-a de oktobro.

Plej grandan influon dum la Junulara Forumo de Unesko havis la landaj delegitoj, sed ankaŭ la du reprezentantoj de TEJO, Veronika Poór kaj Nico Huurman, havis eblon partopreni diskutojn en pluraj forumoj. La ĉefa eblo de TEJO por influi estis la merkredaj laŭtemaj diskutkunsidoj, kies celo estis kolekti rekomendojn de la delegitoj por la raporto al la ĝenerala konferenco.

La diverstemaj kunsidoj okazis samtempe. Nico Huurman partoprenis la diskuton pri edukado, kie li proponis rekomendon pri lingva edukado kiu antaŭenigu tutmondan komunikadon sen lingva diskriminacio. La rekomendo eniris la unuan skizan dokumenton, sed estis forigita en la fina diskuto, spite la subtenon de Singapuro.

Veronika Poór partoprenis la diskuton pri kulturo, kaj rakontis pri siaj spertoj al Libera Folio.

Libera Folio: Ĉu la publiko rimarkis la ĉeeston de esperantistoj? Kiajn reagojn vi renkontis?

Veronika Poór: Jes, ili ja rimarkis. La reagoj preskaŭ ĉiam estis pozitivaj. Kaj eĉ se ne, la homoj ŝanĝis siajn opiniojn post babilado. Tamen, la Unesko-uloj, kiuj estis maljunuloj, ili estis strangaj.

Libera Folio: En kiu maniero strangaj?

Veronika Poór: Do, ekzemple, jen kio okazis en mia sekcio: la Unesko-ulo, en la malferma parolado pri kultura diverseco, diris ke en la citita difino ne estas menciita la lingva diverseco, sed ke tamen tio estas grava parto de kultura diverseco. Poste delegitoj de landoj parolis pri la temo. La singapuranino parolis pri tio, ke la homoj perdas sian identecon kaj kulturon pro la angla. La slovaka reprezentanto diris, ke minoritatoj perdas sian identecon kaj eblon lerni, pro la pligranda lingvo. La franca delegito menciis ke tamen, oni bezonas lingvon por komuniki. Do mi resumis tion, ke oni devus pritrakti tiun temon, ĉar lingvoj estas kaj kulturaj aferoj, kaj iloj por komuniki. La sama Unesko-ulo, kiu parolis komence, ŝajnis embarasita, ke li tiam donis al mi furaĝon, kaj vere ne volis enigi la aferon en la dokumenton, kvankam estis konsento en la ĉambro, ke tio estas tra grava kaj priparolinda. Do ŝajnis al mi, ke ĉe Unesko oni tre timas pri tiu temo.

Libera Folio: Do, la reprezentanto de Unesko estis marĝena en tiu junulara kompanio, kaj vi kiel reprezentanto de TEJO malmarĝena?

Veronika Poór: Jes, inter la junuloj estis subteno, sed la Unesko-uloj decidis kio eniru la resumon kaj kio ne. Ili diris, ke ne restas tempo, necesas akcepti ilian resumon aŭ estos problemoj.

Libera Folio: Kaj la rezulto?

Veronika Poór: Do, fine en la resumo nur restis la mencio "lingva diverseco" - sed tute marĝene. Tion ni eĉ ne sciis, ĉar ili kompilis la tuton... Kaj tial mi sentas min malbone - mi simple devintus diri: "Ne, ni restu ĝis oni finparolis tion!" ĉar ankaŭ multaj landaj delegitoj estis tre malĝojaj pri la maniero. Fine, kiam oni faris la finan resumon de la rekomendoj, mencio de "lingva diverseco" tute ne eniris. Do, estas tute malbona rezulto.

Libera Folio: Tamen estas interesa ekzemplo pri la funkciado de tiaj aferoj, ĉu ne?

Veronika Poór: Jes, 80 procentoj el la landaj delegitoj, kaj ni, observantoj, estis ege frustritaj pro tio.

Ankaŭ la alia reprezentanto de TEJO, Nico Huurman, havis similajn spertojn en sia temkunsido. Pri siaj observoj li rakontas en freŝa intervjuo en la retradia elsendo Muzaiko.

En sia unua raporto pri la kunsido la reprezentantoj de TEJO konkludas, ke la tagordo de la Junulara Forumo donis tre malmulte da tempo al vera debato inter la delegitoj, sed ke estis multe da interesiĝo inter la partoprenantoj, precipe inter la delegitoj el Sud-Ameriko. Tial laŭ ili utilus, se sekvafoje inter la reprezentantoj de TEJO estu flua parolanto de la hispana.

Ajnakaze la partopreno de TEJO en similaj aranĝoj povas utili, ili konstatas."Junuloj de TEJO havas verŝajne pli da ŝanco por influi debatojn kaj rekomendojn en tia forumo ol la iom malpli junaj de UEA aŭ aliaj plenkreskulaj organizoj, ĉar junuloj pli akceptas riskajn rekomendojn kaj emas ŝanĝi la mondon", ili skribas.