Esperanto prezentita en la pola senato
Laŭ informoj disvastigitaj de la pola societo Eŭropo-Demokratio-Esperanto, entute naŭ senatanoj kaj tri anoj de la sejmo, la suba ĉambro de la pola parlamento, partoprenis la unuan kunsidon de nova parlamenta grupo por subteni Esperanton, antaŭtagmeze la 17-an de oktobro. Tamen ne klaras, ĉu ĉiuj kunvenintoj efektive intencas iel plu labori por Esperanto kadre de la parlamento, aŭ ĉu ili alvenis ĉefe por honori la ekspozicion kaj konferencon per sia ĉeesto.
El la naŭ senatanoj, kiuj laŭ la informoj de la pola EDE ĉeestis la kunvenon, sep reprezentas la konservativan partion Civitana Platformo, en kiu membras ankaŭ la konata esperantista EU-parlamentano Małgorzata Handzlik. Unu ĉeestinta senatano reprezentas Union de Demokratia Maldekstro kaj unu la dekstran partion Rajto kaj Justeco. La tri ĉeestintaj sejmanoj reprezentas tri diversajn partiojn: Civitanan Platformon, Union de Demokratia Maldekstro kaj la maldekstre liberalan movadon de Palikot.
La plej influa ene de sia partio estas verŝajne la sejma vicprezidanto Wanda Nowicka, maldekstrulino aktiva precipe en la kampoj de virinaj rajtoj. Ŝi tamen certe ne estas ŝatata de la multaj aktivaj katolikaj esperantistoj en Pollando. Ankaŭ la maldekstrulo Włodzimierz Cimoszewicz, eksĉefministro kaj iama maldekstra prezident-kandidato estas tre konata, sed jam ne tre influa politike.
Formale plej altajn poziciojn havas la senata vicprezidanto Jan Wyrowiński (Civitana Platformo) kaj la jam menciita sejma vicprezidanto Wanda Nowicka. Ili ambaŭ diris kelkajn vortojn dum la solena malfermo de la ekspozicio, sed ne elmontris klaran apogon al Esperanto aŭ pretecon konkrete labori por la lingvo. La senata vicprezidanto Wyrowiński parolis pri la multkultureco de Bjalistoko, la naskiĝurbo de Esperanto, dum la sejma vicprezidanto Nowicka laŭ la informoj de la pola EDE "esprimis kontenton pri la daŭra evoluo de la lingvo".
Du aliaj parlamentanoj, kiuj laŭ la pola EDE ĉeestis la fondan kunsidon de la nova Esperanto-grupo, aparte akcentis la gravan rolon de la angla lingvo en internaciaj rilatoj. La senatano Edmund Wittbrodt (Civitana Platformo) instigis la esperantistojn unuavice prezenti sian lingvon kiel kompletigon al la angla, dum la sejmano Tadeusz Iwiński (Unio de Demokratia Maldekstro) atentigis ke ne eblas kontesti la rolon de la angla lingvo en la procezo de tutmondiĝo, dum la disvastigon de Esperanto neniu ŝtato subtenas.
Inter la parolantoj dum la konferenco estis la japana mecenato Etsuo Miyoshi, kiu ankaŭ pli frue apogadis la agadon de la pola EDE.
Pro tempomanko ne ĉeestis la konferencon en la pola Senato la prezidanto de Eŭropa Esperanto-Unio, Seán Ó Riain, kvankam lia parolado estis indikita en la programo. Anstataŭe li sendis al la konferenco tekston, kiu estis voĉlegita al la ĉeestantoj. Responde al demando de Libera Folio pri la signifo de la aranĝo, Seán Ó Riain skribis, ke li preferas ne komenti, ĉar mankas al li informoj pri la afero.
Ankoraŭ ne klaras, kian signifon, se ian, havos la starigo de la parlamenta grupo por apogi Esperanton. Ĝis nun eĉ indiko pri la starigo de la grupo mankas en la listo de tiaj grupoj en la retpaĝoj de la senato kaj la sejmo.
Se efektive ambaŭ ĉeestintaj vicprezidantoj (aŭ "vicmarŝaloj", laŭ la pola lingvouzo) de ambaŭ parlamentaj ĉambroj ekaktivos por Esperanto, temos pri grandega sukceso. Sed la praktiko montras, ke la nepolitikaj parlamentaj grupoj en Pollando pli similas al hobiaj rondoj. Ili ne estas oficialaj labororganoj de la parlamento, sed pli plenumas socian rolon.
En la sejmo nun ekzistas cento da similaj grupoj, kiuj laŭnome okupiĝas ekzemple pri disfamigo de volanludo aŭ popularigado de motorciklado. Ofte tiaj grupoj estas fonditaj, sed poste nenion konkretan faras.
La materialon al Libera Folio sendis informantino el Varsovio tendence informante ekz.: "En la sejmo nun ekzistas cento da similaj grupoj,..." - do mi precize infomu, ke en Pola Senato estas: 9 Senataj Grupoj kaj en Pola Sejmo precize 52 (do de kie ŝi prenis la "centon da similaj grupoj" ?)
En tiu evento partoprenis pli ol 60 personoj, inter kiuj 18 parlamentanoj (laŭ invito de s-ano Etsuo Miyoshi tri novaj senatanoj aperis je la 18:00 dum la solena vespermanĝo en la parlamenta restoracio), krome partoprenis Kultura Ataŝeo de la Japana Ambasado, kelkaj reprezentantoj de rektoroj de altlernejoj de Varsovio kaj Lublino, du direktoroj de la varsoviuaj muzeoj, reprezantanto de Pola Gazetara Agentejo kaj de "Gazeta Wyborcza" (elekta gazeto) kaj kvarpersone la Regiona Televido "TvMalbork" (marde aperos ampleksa raporto rete: www.tvmalbork.pl) kaj ĉirkaŭ 25 esperantistoj el kvar landoj.
La E-ekspozicio estas de 1a 15a de oktobro 2012 ĝis la 29a de oktobro 2012 en tiu tre prestiĝa loko por soleni 125-jariĝon de Esperanto, mi aldonu ke ĉiutage dekoj da grupoj de lernejanoj vizitas Senatejon en organizitaj oficiale grupoj kun lernej-instruistoj pri historio kiel prizorgantoj - do estas bona okazo por informi pri Jubileo de Esperanto.
Pluajn fotojn pri tiu grava evento en Pola Senatu rigardu en la ttt-ejo de EDE-PL: www.ede.esperanto.info.pl
Jen sube la klarigoj de la politikaj terminoj prenitaj el mia trilingva vortaro (ESP-ANG-POLA):
*PO (Platforma Obywatelska) Civitana Platformo (Pollando) Civic Platform (Poland) polit. Platforma Obywatelska (PO)
**PiS (Prawo i Sprawiedliwość) Rajto kaj Justeco (Pollando) Law and Justice (Poland) polit. Prawo i Sprawiedliwość (PIS)
***RP (Ruch Palikota, Ruch PL) Movado de Palikot (Pollando) Palikot's Movement (Poland) polit. Ruch Palikota, Ruch PL (RP)
****PSL (Polskie Stronnictwo Ludowe) Pola Popola Partio Polish People’s Party polit. Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL)
*****SLD (Sojusz Lewicy Demokratycznej) Alianco de Demokratia Maldekstrularo (AdDM) (Pollando) Democratic Left Alliance (Poland) polit. Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD)
******SP (Solidara Pollando) Solidary Poland (SP) polit. Solidarna Polska (SP)
Eduardo Kozyra, la kunorganizanto de tiuj eventoj (Vicprezidanto de Pola Asocio Eŭropo-Demokratio-Esperanto - EDE-PL)