Valle klarigis, ke la revuo daŭre estas eksperimento
En kunsido de legantoj de la revuo Esperanto, kiu ne estis aparte alloga programero, komence ĉeestis nur 20 kongresanoj. La redaktoro de la revuo, Fabricio Valle, kiu ekpostenis komence de tiu ĉi jaro, deklaris ke li ne volas resti redaktoro dek jarojn aŭ same longe kiel Stano Marček. Li ankaŭ tre bonvenigis la kritikojn de legantoj. La kunsido okazis dimanĉe la 27-an de julio en salono Mattos en la 99-a Universala Kongreso en Bonaero.
Valle asertis, ke la sep ĝisnunaj numeroj estis eksperimentaj, kaj ke ankoraŭ dum la restantaj numeroj de tiu ĉi jaro la revuo serĉas finan formon sub la nova redaktoro. La nova redaktoro diris, ke lia potencialo ankoraŭ ne atingis sian plej altan ŝtupon. Se la estraro lasos lin daŭrigi la laboron, la novtipa revuo estos plene preta komence de venonta jaro. Tamen li promesis jam nun ne plu uzi fortajn kolorojn fone de tekstoj, kio estis unu el la kialoj por tio, ke tekstoj foje estis malfacile legeblaj.
La verkanto de tiu ĉi raporto ricevis jam en la unuaj kursoj en la fako pri ĵurnalistiko en la universitato de Tampereo en Finnlando antaŭ preskaŭ 30 jaroj fortan konsilon ne uzi tekston kiel grafikan elementon, kiel laŭ la instruisto de ĵurnalistiko tiutempaj junuloj ofte faris, metante tekston sur foton aŭ uzante koloran fonon. Plej legebla estas nigra teksto sur blanka fono kaj la celo de tekstoj estas ke ili estu legataj, kaj ne necesus fari ion por malfaciligi tion, oni instruis. Tiun konsilon eble ne aŭdis la redaktoro de la revuo Esperanto.
La plej ofta plendo inter la publiko tamen estis la tro malgrandaj litertipoj en la revuo. Granda parto de la legantoj estas homoj nejunaj, kun neperfekta vidkapablo, kaj ili estas aparte multaj inter tiuj, kiuj legas la revuon nur en papera formo, sen ebleco pligrandigi la tekston, kio eblas en reta versio.
Eĉ fine de la kunsido iu kiu alvenis malfrue kriis, ĉu iu ne plendis pro la malgrandaj literoj. Valle tamen klarigis ke la literoj ne povas esti tro grandaj, ĉar tiam eĉ malpli da teksto povus aperi. Inter kritikoj aperis ankaŭ ke estas tro da informoj kaj diversaj materialoj en ĉiu paĝo. Valle konfesis ke la revuo ankoraŭ ne estas bona kaj ke li ne estas certa ĉu li estas la plej bona el la kandidatoj por la posteno de redaktoro, sed kiam li estis elektita li ne povis dormi dum tri noktoj.
En sia sinprezento Valle diris ke li lernis Esperanton jam en 1970-1971 kaj ĉiam restis aktiva esperantisto, kvankam li interalie restis flanke de la movado iam dum deko da jaroj. Aliflanke li estis iutempe laboranto de Brazila Esperanto-Asocio kaj redaktis brazilajn Esperanto-gazetojn, li klarigis. Krome li gvidis eldonejon, kiu eldonis plejparte portugallingvajn librojn.
Granda parto de la kunsido temis pri klarigo de Valle pri tio, kiel li faras la revuon. La kompostisto estas neesperantisto, loĝanta en alia urbo, kio laŭ la plej akravidaj komentantoj videblas el la enhavo, ĉar la kompostisto ne scias, kio estas grava por esperantistoj. Tamen laŭ Valle ne kulpas la kompostisto sed li mem, ĉar li gvidas la laboron de la kompostisto. Valle ankaŭ plendis pro manko de reagoj kaj kunlaborantoj, laŭ li esperantistoj ne estas tre reagemaj.
Krom malgrandaj literoj kaj koloraj fonoj, Valle ricevis ankaŭ relative multe da laŭdoj, ekzemple de Lucille Harmon, kiu subtenis la stilon de la antaŭa redaktoro, sed la nuna estas laŭ ŝi eĉ pli bona. La nova stilo de la revuo estas laŭ granda parto el la alveninta publiko "vigla kaj interesa", "io tute nova".
Dum Valle ne volas resti longan tempon kiel redaktoro, li tamen planas lasi heredaĵon por sia posteulo, nome la manlibron de redakcio de Esperanto, kie aperos utilaj informoj kaj konsiloj por kunlaborantoj kaj eventuale ankaŭ por la estonta redaktoro, ekzemple ke ne indas uzi konceptojn kiel printempo aŭ vintro en revuo kiu estas legata tutmonde en diversaj klimatoj, necesus diri ekzemple la nomon de monato anstataŭe. Tio aliflanke estas principo kiun UEA sekvas de multaj jaroj, sen bezono por aparta manlibro.
Ankaŭ listo de uzataj landnomoj kaj aliaj similaj konsiloj aperos en tiu manlibro, al kies preparo lin instigis ankaŭ la ekzemplo de manlibroj ĉe kelkaj brazilaj gazetoj kaj revuoj.
Valle heredis la Facebook-paĝon de la revuo el sia antaŭulo, sed li mem kreis Twitter-konton por la revuo, ejon en Slideshare kaj ankaŭ Youtube-kanalon, kvankam tie nun estas nur unu filmo.
Malgraŭ la uzo de novaj teknikaj iloj Valle propradire tamen apartenas al la ĵurnalistoj de la malnova skolo. Li volus, ke la revuo aperu minimume 12-foje jare anstataŭ 11 kiel nun. Se la financoj tion permesus, li volus aperigi eĉ 24 numerojn jare, kun ne nur 24 paĝoj kiel nun, sed 28 aŭ eĉ 32. Krome li volus havi en la revuo profesiajn kontrollegantojn.
Kvankam Valle parolis pozitive pri la reta versio, kies apero en estonteco estas en la manoj de la estraro, liaj ideoj pri pli ofta aperritmo kaj pli da paĝoj por la papera versio estas io, pri kio almenaŭ eŭropaj gazetoj kaj revuoj jam rezignas, transmetante ĉiam pli da materialoj al la reto.
Raportis: Jukka Pietiläinen