Nigraj paĝoj kaj tiklaj demandoj
Mia patrino Adrie instruis en la komenco de la dua mondmilito en Montessori-lernejo en Amsterdamo: en ŝia klaso estis knabino 11-jara, Anne Frank. Ŝi finfine malsukcesis protekti la knabinon de la nazioj, samkiel la nederlandanoj malsukcesis protekti pli 80% de la judaro nederlanda. Historiaj faktoj konataj: nigra paĝo prefere ne pridiskutenda en Nederlando.
Dum la hitlera naziismo kaj dum la stalina komunismo, miloj da esperantistoj estis sisteme murditaj. Mi ne scias kiom da esperantistoj pereis. Se Esperantio estus lando, mi supozas, ke ĝi estus la lando el kiu malaperis la plej granda procentaĵo de ties judaro, eĉ pli ol el Nederlando, kiu gvidas statistike. Nigra paĝo!
En niaj kunvenoj, ni permesas kutime al bunta aro de grupetoj prelegi kaj kunveni subtegmente de UK-oj ktp. Apud pri- kaj poresperantaj kontribuoj, kerna agado!, mi listigas: Nefumantoj, vegetaranoj, ŭonbulismanoj, kat-amantoj, go-ludistoj, filatelistoj, naturistoj, oomotanoj, katolikoj, socialistoj, SAT-anoj, ŝakludistoj, merkatistoj kapitalismaj, dr. Bruno G.-kuracistoj, Yumeiho-masaĝistoj, eĉ komunistoj estas akceptataj kiel uzantoj de la esperanto-podio.
Nazioj kaj ties posteuloj pli aktualas en la eŭropa politika vivo ol preskaŭ malaperintaj komunistoj, sed ektremdekstraj grupoj neniam prezentis sin laŭ mia scio en Esperantio! Feliĉe ne! Oni tuj komprenus la maldezirindecon de surpodiiĝo de ia grupo "Bruna Stelo", pensanta laŭ la linioj "Blut und Boden" ("Sango kaj tero"), pridubanta kaj prisilentanta la holokaŭsteton, aŭ genocideton de kelkdekmiloj da esperantistoj dum la Hitlera naziismo regis Eŭropon.
Tikla demando: kial oni malpermesus al Brunstelistoj, kaj kial oni daŭre permesas al Ruĝstelistoj surpodie prediki la bonaĵojn alportitajn kaj alportotajn al la laboristaro? Eble ĉar la maoistoj subtenis Esperanton en Ĉinio: inter la 36 millionoj de viktimoj de la Kultura Revolucio supozeble estis malgranda procentaĵo de esperantistoj.
Komunistoj en niaj rondoj postulis antaŭnelonge laŭtvoĉe pli da seĝoj en la kunveneja ĉambro ol la 50 jam aljuĝitaj. Partoprenis fakte 5 personoj. La laŭtvoĉan preleganton komunistan oni nun elektis en la TEĴA-estraron. Tikla demando: ĉu ni permesu al maldekstra fiaskinta ideologo kiel s-ro Rooke kungvidi TEĴA-n, akceptante lian prisilentadon de Stalina malaperigado de esperantistoj, permesante al komunisto plenumi oficialan rolon?
Kiam mi voĉdonis kontraŭ s-ro Dieter Rooke, sekretario de Internacia kolektivo de Esperantistaj komunistoj, Jukka Pietiläinen tuj silentigis min. Poste li deklaris, ke li retiriĝu pro manko de tempo, lasante la podion al la IKEK-ano, kiu ŝangis sian maoistan uniformon al diplomata kostumo! Tikla demando: kie Dieter perdis la ruĝan stelon?
TEĴA kiel fenikso el la cindroj, denove flugu estontecen! Mi ĝojas kaj esperas ke ĝi ne bruligos la flugilojn. Kiam s-ro Vladimir Minin dum kunsido plendis pri la usona gazetaro, kiu skribas pri samseksemula geedziĝo kaj eĉ religio kiel gravaj demandoj, s-ro Rooke solece ekstaris kaj nur li aplaŭdis.
Tio estis antaŭvidebla: ĉiu grupo enhavas kelkajn konfuzulojn! Tio kio maltrankviligis min estis, ke neniu alia reagis. Oni akceptas tiajn kondamnindajn opiniojn per silento kaj reiras al la tagordo.
Ankoraŭ TEĴA estas pli kapabla rigardi malantaŭen en la esperanta historio ol trovi novan rolon en la nuna realeco, por ne paroli pri la rolo de ĵurnalistoj en la estonteco. Mi tamen ŝatus konstrui kun vi: unue ni faru la aferon neta kaj glata!
Hans Adriaanse
amike
István Ertl