Nova esperantista partio prioritatas la mondon antaŭ Eŭropo
La estraro de Unu Mondo.
Libera Folio: Kion celas la nova partio, kaj kiajn politikajn valorojn ĝi reprezentas?
Ulrich Matthias: La esprimo "Unu Mondo" ("Eine Welt") memorigas germanlingvanojn unuavice pri evolua kunlaboro kaj justa komerco. Ni estas partio por justa tutmondiĝo, kiu deziras agadi - surbaze de interkultura humanismo kaj tutmonda etiko - por tio, kio estas bona por la tuta homaro. Ni deziras malpliigi la abismon inter riĉaj kaj malriĉaj landoj, kaj aktivas por paco, homaj rajtoj, mediprotektado kaj daŭripova evoluo. Aparte gravas, ke ni estas por demokratio sur monda nivelo, do por mondfederismo, kaj decide subtenas ekzemple la aktualan kampanjon por Parlamento ĉe la Unuiĝintaj Nacioj.
En kiuj landoj ĝi intencas aktivi, en kiaj elektoj partopreni?
Nia partio jam havas subtenantojn inter esperantistoj en ĉ. 20 landoj. Relative forta estas la interesiĝo en Brazilo kaj Afriko. Kompreneble ne facilas fondi partion, sed mi esperas, ke plej malfrue post kiam ni partoprenos en germanaj balotoj kun ne tro mizera rezulto, tio kuraĝigos ankaŭ alilandanojn fondi sekcion de Unu Mondo en sia lando.
Ni planas tre konkrete, ke ni partoprenos en la balotoj de la germana federacia lando Hesio en 2013 kaj - almenaŭ en Germanio - en la eŭropaj balotoj en 2014. Por la unua el tiuj ĉi balotoj, ni devos kolekti 1.000 subtenajn subskribojn inter 4,5 milionoj da homoj kun voĉdonrajto; tio ŝajnas esti atingebla. Rilate al partopreno en eŭropaj balotoj, EDE jam montris, ke tio povas esti realigebla. Bonŝance inter niaj fondintoj estas ankaŭ 4 el la 10 germanaj kandidatoj de EDE el la Eŭropaj Balotoj de 2009.
Kiel Unu Mondo diferencas de la partio Eŭropo-Demokratio-Esperanto?
EDE deziras fortigi demokration kaj liberecon en Eŭropo, dum Unu Mondo pli emfazas la gravecon de etiko kaj respondeco por plibonigi la mondon. Ekzemple rilate al la financa krizo, EDE substrekis la gravecon de demokratia kontrolo de la financaj merkatoj, dum Unu Mondo preferas subteni moninvestadon laŭ etikaj principoj (kaj sekve decidis ankaŭ mem malfermi konton ĉe speciala banko, kiu agas laŭ tiaj principoj). Unu Mondo tre forte interesiĝas pri la jarmilaj evoluigaj celoj de UN (pri kiuj oni ofte diras, ke simple pro manko de politika volo ili antaŭvideble ne estos atingataj).
Ni profunde okupiĝas pri konceptoj kiel ekologi-sociala merkata ekonomio kaj solidara ekonomio, dum por EDE tio estas nur flankaj aferoj, pri kio oni ĝis nun hezitis publikigi ion. En la praktiko, EDE koncentriĝas je lingvopolitiko kaj - ĉar tiu temo ne estas aparte populara - apenaŭ trovas subtenon ekster la Esperanto-movado. Unu Mondo intense serĉas kontaktojn al neesperantistaj movadoj. Ekzemple unu el niaj estraranoj kunvivigis lokan grupon de la iniciativo Tutmonda Marshall-Plano, kaj mi mem post nelonge reprezentos nian partion en konferenceto pri internacia senŝuldigo.
Nia unua vicprezidanto Fabian Elleder estas neesperantisto, kiu entuziasmiĝis pri nia afero ĉefe pro nia mondfederisma sinteno. Tio estas kuraĝiga signo, dum laŭ mia impreso EDE finfine restis fermita en si mem, almenaŭ en Germanio. EDE ja povas utili kiel varbagentejo por Esperanto, sed certe ne havas ŝancon fariĝi serioza politika forto.
Kiu estas la sinteno de la nova partio al Esperanto?
Evidente Unu Mondo forte inspiriĝis de la humanismaj ideoj de Zamenhof. La lingvo bone taŭgas por progresigi kompreniĝon kaj egalrajtan kunlaboron tutmonde, kaj samtempe faciligas al homoj senti sin mondcivitanoj. Ni preferas strategion de etaj paŝoj. Plej gravas por ni daŭre atentigi pri tio, ke Esperanto estas vivanta kaj utila lingvo. Pri konkretaj postuloj ni decidos laŭokaze, konsciante pri tio, ke proponoj kiel "la instancoj de EU aŭ UN enkonduku Esperanton" certe ne tuj trovos abundan entuziasman subtenon en la "ekstera mondo". Por Unu Mondo gravas rigardi Esperanton simple kiel unu eblan helpilon favore al mondo pli paca, pli justa kaj pli humana - kaj forte interesiĝi ankaŭ pri aliaj paŝoj tiudirekten.
