Esperantaj supersignitaj literoj: koŝmaro en Windows 8.1
de Dario Rodriguez
—
Laste modifita:
2015-02-13 09:29
Dum la operaciumaj sistemoj de Apple (Mac) kaj Linukso plene subtenas Esperanton, la mikrosofta Windows 8.1 prezentas gravajn problemojn por la tajpado de niaj supersignoj. Esperantaj institucioj devus klopodi por konvinki al Mikrosofto pri la konveno agi kiel siaj konkurantoj kaj subteni la uzon de nia lingvo en sia operaciuma sistemo Windows.
Mi devis aĉeti novan komputilon. Ĝi enhavis la operaciuman sistemon Windows 8.1. Kompreneble mia unua zorgo estis instali tajpilon por Esperanto. Mi provis unuamomente la konatan programon Ek, de Jurij Finkel. Konsternite, mi rimarkis ke ĝi tute ne taŭgas por la teksto-skribiloj de Microsoft, interalie Not-Bloko. Tiam mi decidis instali kelkajn ne-mikrosoftajn programojn, i.a. la teksto-traktilon Open Office kaj la retmesaĝilon Thunderbird. Kaj en ĉi ne-mikrosoftaj programoj Ek perfekte funkciis. Mi duonkontentiĝis kaj esploris la eblecon tajpi la esperantajn literojn ankaŭ en mikrosoftaj skribiloj. Mi instalis la programon “Tajpi”, de Thomas James, iom simila al Ek. Bedaŭrinde, ĉi tiu ankaŭ ne efikis en mikrosoftaj iloj. Finfine mi instalis “Amiketo”, de Klivo Lendon.
“Amiketo” bonege funkciis en mikrosoftaj iloj, sed kreis al mi teruran problemon. La hispana lingvo havas, kiel sciate, vokalojn kun supersigno: á é í ó ú. Per la hispana klavaro oni tajpas tiujn supersignitajn vokalojn premante la klavon ´ kaj sekve la klavon de la vokalo. Sed instalinte “Amiketo”, mia klavaro subite freneziĝis: kiam mi volis tajpi á, é, í, ó, ú, aperis respektive ´´a, ´´e, ktp. Mi ne sukcesis malaktivigi “Amiketo”, kaj kiam mi decidis malinstali ĝin, tiu laboro montriĝis kiel neebla. Finfine mi estis devigita retrostarigi la komputilon al dato antaŭa al tiu de la instalo de “Amiketo”.
Mi decidis publikigi miajn spertojn kun la espero ke, se troviĝas spertaj esperantistoj kiuj sukcese solvis la problemon de tajpado de esperantaj literoj en la Not-Bloko kaj ceteraj mikrosoftaj teksto-traktiloj, ene de la komplika operaciuma sistemo Windows 8, ili bonvolu diskonigi sian solvon.
Estas evidenta ke Microsoft estas malamika al Esperanto. En la Not-Bloko de Windows 8 aperas plurdekoj da lingvoj uzeblaj, sed nia kara lingvo ne troviĝas tie. Tio kontrastas kun la fakto ke la operaciumaj sistemoj de Apple (Mac) kaj Linukso jes ja enhavas solvon por la uzo de Esperanto.
Gravaj esperantaj institucioj, kaj precipe la usona Esperantic Studies Foundation, devus entrepreni kampanjon por konvinki al Microsoft pri la bezono ke Esperanto estu plene subtenata en Windows.
Ankaŭ indus ke spertaj esperantaj programistoj klopodu krei programojn kiuj sukcesus penetri en la internon de la vindoza sistemo por ebligi la tajpadon de niaj literoj. “Amiketo” jes ja sukcesas fari tion, sed difektigas la tajpadon, almenaŭ en hispanaj klavaroj. Eble ĝi nur taŭgas por anglaj klavaroj sen supersignoj.
Mi perfekte uzas TAJPI por skribi en Esperanto en Vindozo-8.1. Kiel vi povas vidi ĉi tie: eĥoŝanĝo ĉiuĵaŭde. Mi samtempe multe uzas la tajpadon de la portugalan lingvon. Ĉar mi uzas la x-metodo por tajpado, mia nura konflikteto estas kiam mi tajpas vortojn kiel "auxiliar" kiu fariĝas "aŭiliar". Do, uzante Vindozon 8.1 kaj adoptante TAJPI, mi perfekte ĝuas la tajpadon de ambaŭ lingvoj. Mi konsentas kun vi ke EK! ne plu funkcias. Amiketon mi eĉ ne instalis. Sukceson, do!