Aspektoj de la krizo de UEA
de Johan Derks
—
Laste modifita:
2012-05-02 10:37
La evoluo de la membraro de UEA:
Interreto
Ĉu lernu.net estas financata kaj starigita de UEA?
edukado.net
Kion faras la Estraro de UEA kontraŭ tio?
1. la kvalito de la revuo, 2. la manko de demokrateco
La malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario
Anna Löwenstein: Kia estonteco por UEA?
pri la delegita reto
Kelkaj datenoj pri la evoluo de la membraro de UEA:
Starigo en 1908 de Hector Hodler: 0 membroj
1910: pli ol 7500 membroj.
1947, post fuziiĝo kun IEL: 7000 IM kaj 9000 aligitajn membrojn
1988: 7000 IM kaj 36000 aligitajn membrojn
2010: 5288 IM kaj 10527 aligitajn membrojn
Se oni skribas pri la evoluo de UEA kaj la kaŭzoj de ĝia perdado de membroj, oni mencias du faktorojn:
1. la malapero de komunismo
2. nunaj homoj ne emas membriĝi en asocioj.
La unua faktoro validas speciale por la malpliiĝo de la nombro da aligitaj membroj post 1988, de 36 mil al 10,5 mil en 2010.
Indikiloj:
Ekde 2010 la oficiala organo de UEA, la revuo "Esperanto", estas legebla rete kontraŭ prezo inter € 25,= en Eŭropo kaj € 12,= en malpli pagipovaj landoj.
Lernu.net havas ĉiutage 6 000 vizitantojn. Tio estas malgranda nombro kompare kun la nombro da enregistritoj. Tiu superpaŝis 100 000 antaŭ ok monatoj. Tio signifas, ke nur modesta elcento da ili seninterrompe lernas Esperanton. Ili iam havis tiun intencon, ne multe progresis, sed tamen restis registritaj. Laŭ la aktuala statistiko proksimume 23000 registritoj havas bazan konon de Esperanto kaj 7000 mezan aŭ altan konon.
Ekde junio 2007 la kursfinintoj de lernu.net povas peti specimenon de "Esperanto" au "Kontakto", kiun la CO sendas kun invito fariĝi IM de UEA. En periodo de unu jaro el 500 petintoj de specimeno UEA gajnis 48 novajn membrojn; alivorte, 1 el 10 membriĝis.
Estas nun preskaŭ mil personoj en la plej alta stadio de la meznivela kurso 'Ana rakontas'. Se oni sekvas tian kurson dum unu jaro kaj finas ĝin, dum la proporcio de aliĝantoj restas 1 el 10, UEA povas atendi po cent novaj membroj jare.
Kvankam tiu nombro estas modesta, oni povas esperi ke daŭra alkresko de cent novaj membroj donos novan impulson al UEA.
Osmo Buller, kiu plej bone el ĉiuj esperantistoj povas superrigardi la evoluon de la tradicia esperantismo, tamen ne estas optimisma pri la avantaĝoj de la reto. Li skribis:
Ĉu lernu.net estas financata kaj starigita de UEA?
Ne, junuloj kiel Petro Balaž kaj Aaron Chapman, prenis la iniciaton, estis rifuzitaj pro financaj kaŭzoj de UEA, sed ricevis financan subtenon de Esperantic Studies Foundation en 2002. Nuntempe gvidas la laboron Jevgenij Gaus, Sonja Petrović-Lundberg kaj Hokan Lundberg, Bertilow Wennergren k.a. Proksimume 200 volontuloj asistas en tradukado, preparado de tekstoj, instruhelpado kaj programado.
edukado.net
La 15an de decembro 2001a lanciĝis alia ideo, ankaŭ financata de Esperantic Studies Foundation, por krei trovejon en la reto por ekzistantaj kaj eldonitaj lerniloj (libroj, film- kaj sonmaterialoj, afiŝoj kaj ludiloj), kiuj aperis dise en la mondo, serve al ĉiuj profesiaj kaj amatoraj instruantoj de Esperanto.
Nuntempe ĝi enhavas 2275 registritojn, 717 lernilojn, 477 librojn, 286 diplomlaboraĵojn ktp.
Gvidanto de tiu retpaĝaro estas Katalin Kovats. Ŝi daŭre renovigas la retpaĝaron kaj prenas novajn iniciatojn. La lasta kaj ege grava iniciato estis la registriĝo de Esperanto kiel unu el 38 lingvoj kiuj difinis la ses nivelojn A1, A2, B1, B2, C1 kaj C2 de lingvoscia atingo en Esperanto en la tiel nomata Komuna Eŭropa Referenckadro. Tiu Referenckadro estas instituciigita de Konsilio de Eŭropo kaj rekonas Esperanton kiel lingvon egalvaloran kun aliaj eŭropaj lingvoj, la Korea lingvo kaj la japana lingvo.
En aprilo 2011a edukado.net kreis specialan kursaron por plibonigi instrumetodojn, nomatan RITE.
Kun tiuj ekzemploj de gravegaj novaĵoj, ne financataj aŭ patronataj de UEA, mi volas substreki, ke UEA dum la lasta jardeko kuris malantaŭ la trupoj.
Kion faras la Estraro de UEA kontraŭ tio?
Mi volas laŭvice trakti kelkajn problemojn: la kvalito de la revuo, la manko de demokrateco en la organoj de UEA, la nevolo starigi perretan voĉdonadon en la Komitato, la malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario kaj la velkado de la delegita reto, ĉar tiuj fenomenoj kontribuas al la perdo de fido je UEA.
1. la kvalito de la revuo
Verŝajne vi aŭdis pri la ŝturma kritiko al Stano Marček pri lia redaktado de la revuo 'Esperanto'. Ankoraŭ antaŭ kelkaj tagoj mi ricevis retmesaĝon de Osmo Buller, montranta, kiujn kolosajn mistrafojn Marček faris en pluraj numeroj. Buller klare skribas en la Komitata retdiskutlisto kaj al mi, ke
Estas miro, ke tiu malsufiĉanto ankaŭ estis taskita por redakti "Esperanto Aktuell".
2. la manko de demokrateco
Kiuj estas la kulpuloj pri tiu manko?
Kelkaj datenoj pri la evoluo de la membraro de UEA:
Starigo en 1908 de Hector Hodler: 0 membroj
1910: pli ol 7500 membroj.
1947, post fuziiĝo kun IEL: 7000 IM kaj 9000 aligitajn membrojn
1988: 7000 IM kaj 36000 aligitajn membrojn
2010: 5288 IM kaj 10527 aligitajn membrojn
Se oni skribas pri la evoluo de UEA kaj la kaŭzoj de ĝia perdado de membroj, oni mencias du faktorojn:
1. la malapero de komunismo
2. nunaj homoj ne emas membriĝi en asocioj.
La unua faktoro validas speciale por la malpliiĝo de la nombro da aligitaj membroj post 1988, de 36 mil al 10,5 mil en 2010.
Indikiloj:
Ekde 2010 la oficiala organo de UEA, la revuo "Esperanto", estas legebla rete kontraŭ prezo inter € 25,= en Eŭropo kaj € 12,= en malpli pagipovaj landoj.
Lernu.net havas ĉiutage 6 000 vizitantojn. Tio estas malgranda nombro kompare kun la nombro da enregistritoj. Tiu superpaŝis 100 000 antaŭ ok monatoj. Tio signifas, ke nur modesta elcento da ili seninterrompe lernas Esperanton. Ili iam havis tiun intencon, ne multe progresis, sed tamen restis registritaj. Laŭ la aktuala statistiko proksimume 23000 registritoj havas bazan konon de Esperanto kaj 7000 mezan aŭ altan konon.
Ekde junio 2007 la kursfinintoj de lernu.net povas peti specimenon de "Esperanto" au "Kontakto", kiun la CO sendas kun invito fariĝi IM de UEA. En periodo de unu jaro el 500 petintoj de specimeno UEA gajnis 48 novajn membrojn; alivorte, 1 el 10 membriĝis.
Estas nun preskaŭ mil personoj en la plej alta stadio de la meznivela kurso 'Ana rakontas'. Se oni sekvas tian kurson dum unu jaro kaj finas ĝin, dum la proporcio de aliĝantoj restas 1 el 10, UEA povas atendi po cent novaj membroj jare.
Kvankam tiu nombro estas modesta, oni povas esperi ke daŭra alkresko de cent novaj membroj donos novan impulson al UEA.
Osmo Buller, kiu plej bone el ĉiuj esperantistoj povas superrigardi la evoluon de la tradicia esperantismo, tamen ne estas optimisma pri la avantaĝoj de la reto. Li skribis:
Ĉu lernu.net estas financata kaj starigita de UEA?
Ne, junuloj kiel Petro Balaž kaj Aaron Chapman, prenis la iniciaton, estis rifuzitaj pro financaj kaŭzoj de UEA, sed ricevis financan subtenon de Esperantic Studies Foundation en 2002. Nuntempe gvidas la laboron Jevgenij Gaus, Sonja Petrović-Lundberg kaj Hokan Lundberg, Bertilow Wennergren k.a. Proksimume 200 volontuloj asistas en tradukado, preparado de tekstoj, instruhelpado kaj programado.
edukado.net
La 15an de decembro 2001a lanciĝis alia ideo, ankaŭ financata de Esperantic Studies Foundation, por krei trovejon en la reto por ekzistantaj kaj eldonitaj lerniloj (libroj, film- kaj sonmaterialoj, afiŝoj kaj ludiloj), kiuj aperis dise en la mondo, serve al ĉiuj profesiaj kaj amatoraj instruantoj de Esperanto.
Nuntempe ĝi enhavas 2275 registritojn, 717 lernilojn, 477 librojn, 286 diplomlaboraĵojn ktp.
Gvidanto de tiu retpaĝaro estas Katalin Kovats. Ŝi daŭre renovigas la retpaĝaron kaj prenas novajn iniciatojn. La lasta kaj ege grava iniciato estis la registriĝo de Esperanto kiel unu el 38 lingvoj kiuj difinis la ses nivelojn A1, A2, B1, B2, C1 kaj C2 de lingvoscia atingo en Esperanto en la tiel nomata Komuna Eŭropa Referenckadro. Tiu Referenckadro estas instituciigita de Konsilio de Eŭropo kaj rekonas Esperanton kiel lingvon egalvaloran kun aliaj eŭropaj lingvoj, la Korea lingvo kaj la japana lingvo.
En aprilo 2011a edukado.net kreis specialan kursaron por plibonigi instrumetodojn, nomatan RITE.
Kun tiuj ekzemploj de gravegaj novaĵoj, ne financataj aŭ patronataj de UEA, mi volas substreki, ke UEA dum la lasta jardeko kuris malantaŭ la trupoj.
Kion faras la Estraro de UEA kontraŭ tio?
Mi volas laŭvice trakti kelkajn problemojn: la kvalito de la revuo, la manko de demokrateco en la organoj de UEA, la nevolo starigi perretan voĉdonadon en la Komitato, la malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario kaj la velkado de la delegita reto, ĉar tiuj fenomenoj kontribuas al la perdo de fido je UEA.
1. la kvalito de la revuo
Verŝajne vi aŭdis pri la ŝturma kritiko al Stano Marček pri lia redaktado de la revuo 'Esperanto'. Ankoraŭ antaŭ kelkaj tagoj mi ricevis retmesaĝon de Osmo Buller, montranta, kiujn kolosajn mistrafojn Marček faris en pluraj numeroj. Buller klare skribas en la Komitata retdiskutlisto kaj al mi, ke
Estas miro, ke tiu malsufiĉanto ankaŭ estis taskita por redakti "Esperanto Aktuell".
2. la manko de demokrateco
Kiuj estas la kulpuloj pri tiu manko?
Kia estonteco por UEA?
Ĉu UEA plenumis sian celon kaj nun povos trankvile morti?
Tamen, la Esperanto-movado sen ia centra instanco estas malfacile imagebla. Oni ankoraŭ bezonas instancon por reprezenti la esperantistojn tra la mondo, ekzemple ĉe organizaĵoj kiaj UN, la Eŭropa Unio, aŭ la Nobel-komitato. Oni ankoraŭ bezonas komitaton, kiu strebas plani kaj direkti la agadon de la movado. Oni ankoraŭ bezonas organizaĵon por aranĝi la universalajn kongresojn. Oni ankoraŭ bezonas la libroservon de UEA - ekzistas aliaj libroservoj tra la movado, sed tiu de UEA estas la plej granda kaj kompleta. Oni ankoraŭ bezonas fizikan konstruaĵon ie en la mondo por teni ne nur la libroservon, sed ankaŭ la bibliotekon kaj arĥivojn de la Esperanto-movado de la unuaj cent jaroj, kiam tiuj arĥivoj estis paperaj kaj ne virtualaj.
Kiam la Esperanto-movado unue aperis en la 19a jarcento, ĝi ne havis centran organizaĵon. En ĉiu lando ekestis apartaj grupoj kaj naciaj asocioj, kaj nur post du jardekoj fondiĝis UEA por kunordigi la diversajn agadojn. Se UEA nun malaperus, estas imageble ke tre baldaŭ la entuziasmuloj, kiuj lernas Esperanton per Interreto, venus al la sama konkludo kiel antaŭ cent jaroj: ke oni bezonas centran kunordigan instancon. Alivorte, se UEA ne ekzistus, necesus inventi ĝin.
Eble ĝi havos alian nomon, ekzemple Esperanto Internacia. Kiujn celojn ili antaŭvidus por tiu nova asocio? Tio kompreneble estus demando, kiu postulus monatojn da diskutoj kaj retmesaĝoj, sed mi supozas, ke la fina listo povus esti io tia:
1) Gvidi, kunordigi kaj subteni Esperantajn agadojn ĉie tra la mondo;
2) Aktive disvastigi Esperanton;
3) Plenumi servojn por la esperantistaro;
4) Reprezenti la esperantistojn ĉe oficialaj instancoj.
Gvidi, kunordigado kaj subtenado de Esperantaj agadoj ĉie tra la mondo rekonus la fakton, ke Esperantaj agadoj nun okazas spontanee, ne nepre pro instigo de centra instanco. Sed se Esperanto Internacia volus ludi vere centran rolon inter la esperantistaro kaj eventuale gvidi la agadojn anstataŭ nur sekvi ilin, necesus ke ĝi interesiĝu pri tiuj iniciatoj kaj iel okupiĝu pri ili.
Celo n-ro 2, aktiva disvastigo de Esperanto, estas evidente vasta kampo, kaj ĝi ne estas malpli grava ol la plenumado de servoj por la esperantistaro: revuo, libroservo, organizado de kongresoj. La emo de la aktuala UEA estas dediĉi ĉiujn fortojn kaj monrimedojn al plenumado de servoj, dum disvastigo de Esperanto okazas flanke, per projektoj gvidataj de unuopuloj ofte ekstere de UEA mem kaj sen ĝia subteno. Nia nova asocio Esperanto Internacia devus decidi, kiun proporcion de sia buĝeto ĝi dediĉu al ĉiu el siaj celoj.
Nun mi aŭdas Osmon Buller protesti:
Ne necesas pripensi, kiel UEA aŭ Esperanto Internacia realigu la taskon antaŭenigi lernadon kaj instruadon kadre de sia celo disvastigi Esperanton. Tio jam ekzistas; la retejoj lernu.net kaj edukado.net (kaj persone mi aldonus: Esperanto-land) devus ricevi financan helpon de EI anstataŭ pene mem serĉi fontojn de subvenciado.
Ŝi daŭrigas en pli demagogia stilo:
La esperantistoj tra la mondo, lerninte Esperanton per Interreto, decidus starigi centran kunordigan instancon, al kiu ili donus la nomon Esperanto Internacia. Certe, ilia unua penso ne estus aĉeti fizikan konstruaĵon sed krei retpaĝaron.
Ŝi revenas sur la teron, rimarkigante:
Oni ja bezonas konstruaĵon ie en la mondo por teni nian pasintecon, se ne nian estontecon. Kompreneble tiu konstruaĵo ne nepre devus esti la nuna; ekzistas pli malmultekostaj urboj ol Roterdamo. Eblus ankaŭ pripensi, ĉu simple transdoni la tutan arĥivon al iu biblioteko aŭ muzeo.....
Post traktado de la revuo Anna komentas pri la delegita reto:
Ĉu ankaŭ la Jarlibro devus malaperi? ....................... La plej ampleksa parto de la Jarlibro estas la Delegita Reto. La Delegita Reto estis fondita en epoko kiam ne eblis serĉi kaj kontakti servojn per Interreto. Estis tiam la ideo, ke se oni veturus al iu urbo, oni unue skribu al la loka delegito por peti tiun mendi hotelon; eĉ ke la loka delegito renkontu ĉe la fervoja stacidomo esperantistinon, se ŝi vojaĝus sola (antaŭ la 1-a Mondmilito oni konsideris tion nekonvena, ke sinjorino vagu sen vira akompano tra fremda urbo). Evidente la Delegita Reto ne plu havas sencon kiel servon; aliflanke por multaj el la delegitoj mem, ilia aperigo en la Jarlibro estas grava rekono pri ilia kontribuo al la Esperanto-movado. Se oni forigus la Delegitan Reton, necesus a) formale danki tiujn, kiuj ĝis nun aperis en ĝi, eventuale per ia diplomo; b) serĉi novan manieron rekoni la agadon de malpli konataj esperantistoj.
Osmo Buller:
Tiu lasta ideo tute ne plaĉas al la Ĝenerala Direktoro. Osmo Buller informis min:
Starigo en 1908 de Hector Hodler: 0 membroj
1910: pli ol 7500 membroj.
1947, post fuziiĝo kun IEL: 7000 IM kaj 9000 aligitajn membrojn
1988: 7000 IM kaj 36000 aligitajn membrojn
2010: 5288 IM kaj 10527 aligitajn membrojn
Se oni skribas pri la evoluo de UEA kaj la kaŭzoj de ĝia perdado de membroj, oni mencias du faktorojn:
1. la malapero de komunismo
2. nunaj homoj ne emas membriĝi en asocioj.
La unua faktoro validas speciale por la malpliiĝo de la nombro da aligitaj membroj post 1988, de 36 mil al 10,5 mil en 2010.
Indikiloj:
- La nombro de IM dum cent jaroj restis pli-malpli stabila: inter 5000 kaj 10000, sed tiu minimumo nun ŝajne fariĝis la modalo.
- Tiuj kiuj ne membras individue en UEA, eble ne estas interesitaj pri tiuj nombroj kaj demandas sin kiom da homoj parolas Esperanton, au,
- kio estas pli bone mezurebla, kiom da homoj nuntempe lernas Esperanton.
Ekde 2010 la oficiala organo de UEA, la revuo "Esperanto", estas legebla rete kontraŭ prezo inter € 25,= en Eŭropo kaj € 12,= en malpli pagipovaj landoj.
Lernu.net havas ĉiutage 6 000 vizitantojn. Tio estas malgranda nombro kompare kun la nombro da enregistritoj. Tiu superpaŝis 100 000 antaŭ ok monatoj. Tio signifas, ke nur modesta elcento da ili seninterrompe lernas Esperanton. Ili iam havis tiun intencon, ne multe progresis, sed tamen restis registritaj. Laŭ la aktuala statistiko proksimume 23000 registritoj havas bazan konon de Esperanto kaj 7000 mezan aŭ altan konon.
Ekde junio 2007 la kursfinintoj de lernu.net povas peti specimenon de "Esperanto" au "Kontakto", kiun la CO sendas kun invito fariĝi IM de UEA. En periodo de unu jaro el 500 petintoj de specimeno UEA gajnis 48 novajn membrojn; alivorte, 1 el 10 membriĝis.
Estas nun preskaŭ mil personoj en la plej alta stadio de la meznivela kurso 'Ana rakontas'. Se oni sekvas tian kurson dum unu jaro kaj finas ĝin, dum la proporcio de aliĝantoj restas 1 el 10, UEA povas atendi po cent novaj membroj jare.
Kvankam tiu nombro estas modesta, oni povas esperi ke daŭra alkresko de cent novaj membroj donos novan impulson al UEA.
Osmo Buller, kiu plej bone el ĉiuj esperantistoj povas superrigardi la evoluon de la tradicia esperantismo, tamen ne estas optimisma pri la avantaĝoj de la reto. Li skribis:
Kvankam ĉiam pli da homoj lernas E-on rete, la nombro de E-lernantoj entute estas malpli granda ol ankoraŭ antaŭ 10-20 jaroj.Do gravas kion faras la 900 kursfinintoj de lernu.net kiuj ĉiujare ne aliĝis al UEA. Kiom da ili aliĝis al Novjara renkontiĝo aŭ al Espéranto-France?
Ĉu lernu.net estas financata kaj starigita de UEA?
Ne, junuloj kiel Petro Balaž kaj Aaron Chapman, prenis la iniciaton, estis rifuzitaj pro financaj kaŭzoj de UEA, sed ricevis financan subtenon de Esperantic Studies Foundation en 2002. Nuntempe gvidas la laboron Jevgenij Gaus, Sonja Petrović-Lundberg kaj Hokan Lundberg, Bertilow Wennergren k.a. Proksimume 200 volontuloj asistas en tradukado, preparado de tekstoj, instruhelpado kaj programado.
edukado.net
La 15an de decembro 2001a lanciĝis alia ideo, ankaŭ financata de Esperantic Studies Foundation, por krei trovejon en la reto por ekzistantaj kaj eldonitaj lerniloj (libroj, film- kaj sonmaterialoj, afiŝoj kaj ludiloj), kiuj aperis dise en la mondo, serve al ĉiuj profesiaj kaj amatoraj instruantoj de Esperanto.
Nuntempe ĝi enhavas 2275 registritojn, 717 lernilojn, 477 librojn, 286 diplomlaboraĵojn ktp.
Gvidanto de tiu retpaĝaro estas Katalin Kovats. Ŝi daŭre renovigas la retpaĝaron kaj prenas novajn iniciatojn. La lasta kaj ege grava iniciato estis la registriĝo de Esperanto kiel unu el 38 lingvoj kiuj difinis la ses nivelojn A1, A2, B1, B2, C1 kaj C2 de lingvoscia atingo en Esperanto en la tiel nomata Komuna Eŭropa Referenckadro. Tiu Referenckadro estas instituciigita de Konsilio de Eŭropo kaj rekonas Esperanton kiel lingvon egalvaloran kun aliaj eŭropaj lingvoj, la Korea lingvo kaj la japana lingvo.
En aprilo 2011a edukado.net kreis specialan kursaron por plibonigi instrumetodojn, nomatan RITE.
Kun tiuj ekzemploj de gravegaj novaĵoj, ne financataj aŭ patronataj de UEA, mi volas substreki, ke UEA dum la lasta jardeko kuris malantaŭ la trupoj.
Kion faras la Estraro de UEA kontraŭ tio?
Mi volas laŭvice trakti kelkajn problemojn: la kvalito de la revuo, la manko de demokrateco en la organoj de UEA, la nevolo starigi perretan voĉdonadon en la Komitato, la malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario kaj la velkado de la delegita reto, ĉar tiuj fenomenoj kontribuas al la perdo de fido je UEA.
1. la kvalito de la revuo
Verŝajne vi aŭdis pri la ŝturma kritiko al Stano Marček pri lia redaktado de la revuo 'Esperanto'. Ankoraŭ antaŭ kelkaj tagoj mi ricevis retmesaĝon de Osmo Buller, montranta, kiujn kolosajn mistrafojn Marček faris en pluraj numeroj. Buller klare skribas en la Komitata retdiskutlisto kaj al mi, ke
malkontento pri la nuna redakta koncepto de "Esperanto" negative influas la membroevoluon. ................István Ertl, antaŭa redaktanto de la revuo 'Esperanto', parolas pri reduktanto anstataŭ redaktanto.
Persone mi opinias, ke estonte indos doni malpli da spaco por la prezentado de la kongreslando, por ne paroli pri la kovriloj. Konatiĝo kun la lando ne estas la ĉefa celo de UK, sed pli vere ia kromrezulto. La Kongresa Regularo de UEA eĉ ne mencias ĝin inter la celoj de UK. Laŭ ĝi UK celas fortigi la solidarecon de parolantoj de Esperanto, progresigi la movadon kaj studi ĝiajn problemojn. Tiuj celoj devus respeguliĝi ankaŭ en la spacodisponigo en la revuo.
Estas miro, ke tiu malsufiĉanto ankaŭ estis taskita por redakti "Esperanto Aktuell".
2. la manko de demokrateco
Kiuj estas la kulpuloj pri tiu manko?
- Mi eldonis tutan libreton pri la kontraŭregula konduto de la Prezidanto kiel kunsidestro de la Komitato en Kopenhago. Legante ĝin vi ricevas impreson pri la konduto de du estraranoj, Probal Dasgupta kaj Barbara Pietrzak, kaj la respondo al la demando kial la Komitato, konsistanta el 68 voĉdonrajtigitaj membroj, estas tute paralizita por preni iun decidon, ĉar voĉdonadoj eblas nur dum la Universala Kongreso kaj tiam la kunsidestro mallonge deklaras ke por iu tikla temo en la tagordo ne estas plu tempo.
- Sed la kulpo ne sidas nur ĉe la ĉefuloj. Estas ja la Komitato kiu elektas la Estraron!
Osmo Buller reagas al la kritiko kiun oni havis en Havano pri la regularo, kiu preskribas ke oni elektu la estraron kiel teamon jene:
Antaŭe oni unue elektis la prezidanton kaj poste la estraranojn. El la estraraj kandidatoj elektiĝis tiuj, kiuj ricevis plej multe da voĉoj. Pri tio oni volis rezigni favore al la elekto de la Estraro kiel teamo. Tiun principon oni konservu. Populareco en si mem ne signifas kompetentecon nek taŭgecon por la Estraro. Du popularaj homoj eble ne eltenas unu la alian pro siaj personaj historioj aŭ konfliktaj karakteroj aŭ pro alia kialo, kaj la skismo inter ili nur subfosas la efikecon kaj povas tute veneni la etoson en la Estraro. Eĉ se ne la homoj kverelus inter si, sed iliaj movadaj filozofioj kaj preferoj estus konfliktaj, la rezulto povus esti same malbona. La vera problemo en tiu ĉi kaj aliaj aferoj ne estas la regularoj, sed la ĝenerala pasiveco de la Komitato. Tio havas plurajn kialojn. Unu el ili verŝajne estas la ĝenerala senkonsileco, kiu turmentas la nunan movadon. Alia estas la tro samideana etoso, en kiu populareco kaj simpatieco efektive riskas pezi pli ol kapableco.
La malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario ankaŭ reliefiĝas jene: - la frutempa drono de klopodo de la Prezidanto krei strategian planon por la jaroj 2011-2020
- la ĉeso de ĉiu debato pri la komunika strategio kaj la informa kaĉo pri tio de Barbara Pietrzak
- ŝia mistifikado pri la ne-plenumado de decidoj de la Komitato ekde Bjalistoko ĝis Havano
- la neeblo al la Prezidanto fari sian devon de kontrolado, stimulado kaj ne-rekta direktado de la Centra Oficejo
- la mankon je serioza kritika gazetaro, speciale la revuo 'Esperanto' mem, sed ankaŭ Libera Folio, kiu donas spacon al kverelemuloj kiel Andreas Kuenzli, sed malofte produktas ĵurnalismajn artikolojn pri la Asocio.
- Fine estas la esperantistoj mem, ankaŭ la membroj de landaj asocioj kiuj ŝajne ne interesiĝas pri la laboro de la Komitato kaj iliaj reprezentantoj tie.
Renato Corsetti tamen klarigis al mi, ke ne estis pli ol sep kandidatoj por Estraro, kiu enhavas sep postenojn. Se malmultaj volas porti la ŝarĝon de estra respondeco pri UEA kaj mankas taŭgaj kandidatoj, ni vere havas problemon.
Mi menciis du kulpulojn: Estraro kaj Komitato, sed ĉio estas ligita kun ĉio. Mi ankaŭ menciu:
Starigo en 1908 de Hector Hodler: 0 membroj
1910: pli ol 7500 membroj.
1947, post fuziiĝo kun IEL: 7000 IM kaj 9000 aligitajn membrojn
1988: 7000 IM kaj 36000 aligitajn membrojn
2010: 5288 IM kaj 10527 aligitajn membrojn
Se oni skribas pri la evoluo de UEA kaj la kaŭzoj de ĝia perdado de membroj, oni mencias du faktorojn:
1. la malapero de komunismo
2. nunaj homoj ne emas membriĝi en asocioj.
La unua faktoro validas speciale por la malpliiĝo de la nombro da aligitaj membroj post 1988, de 36 mil al 10,5 mil en 2010.
Indikiloj:
- La nombro de IM dum cent jaroj restis pli-malpli stabila: inter 5000 kaj 10000, sed tiu minimumo nun ŝajne fariĝis la modalo.
- Tiuj kiuj ne membras individue en UEA, eble ne estas interesitaj pri tiuj nombroj kaj demandas sin kiom da homoj parolas Esperanton, au,
- kio estas pli bone mezurebla, kiom da homoj nuntempe lernas Esperanton.
Ekde 2010 la oficiala organo de UEA, la revuo "Esperanto", estas legebla rete kontraŭ prezo inter € 25,= en Eŭropo kaj € 12,= en malpli pagipovaj landoj.
Lernu.net havas ĉiutage 6 000 vizitantojn. Tio estas malgranda nombro kompare kun la nombro da enregistritoj. Tiu superpaŝis 100 000 antaŭ ok monatoj. Tio signifas, ke nur modesta elcento da ili seninterrompe lernas Esperanton. Ili iam havis tiun intencon, ne multe progresis, sed tamen restis registritaj. Laŭ la aktuala statistiko proksimume 23000 registritoj havas bazan konon de Esperanto kaj 7000 mezan aŭ altan konon.
Ekde junio 2007 la kursfinintoj de lernu.net povas peti specimenon de "Esperanto" au "Kontakto", kiun la CO sendas kun invito fariĝi IM de UEA. En periodo de unu jaro el 500 petintoj de specimeno UEA gajnis 48 novajn membrojn; alivorte, 1 el 10 membriĝis.
Estas nun preskaŭ mil personoj en la plej alta stadio de la meznivela kurso 'Ana rakontas'. Se oni sekvas tian kurson dum unu jaro kaj finas ĝin, dum la proporcio de aliĝantoj restas 1 el 10, UEA povas atendi po cent novaj membroj jare.
Kvankam tiu nombro estas modesta, oni povas esperi ke daŭra alkresko de cent novaj membroj donos novan impulson al UEA.
Osmo Buller, kiu plej bone el ĉiuj esperantistoj povas superrigardi la evoluon de la tradicia esperantismo, tamen ne estas optimisma pri la avantaĝoj de la reto. Li skribis:
Kvankam ĉiam pli da homoj lernas E-on rete, la nombro de E-lernantoj entute estas malpli granda ol ankoraŭ antaŭ 10-20 jaroj.Do gravas kion faras la 900 kursfinintoj de lernu.net kiuj ĉiujare ne aliĝis al UEA. Kiom da ili aliĝis al Novjara renkontiĝo aŭ al Espéranto-France?
Ĉu lernu.net estas financata kaj starigita de UEA?
Ne, junuloj kiel Petro Balaž kaj Aaron Chapman, prenis la iniciaton, estis rifuzitaj pro financaj kaŭzoj de UEA, sed ricevis financan subtenon de Esperantic Studies Foundation en 2002. Nuntempe gvidas la laboron Jevgenij Gaus, Sonja Petrović-Lundberg kaj Hokan Lundberg, Bertilow Wennergren k.a. Proksimume 200 volontuloj asistas en tradukado, preparado de tekstoj, instruhelpado kaj programado.
edukado.net
La 15an de decembro 2001a lanciĝis alia ideo, ankaŭ financata de Esperantic Studies Foundation, por krei trovejon en la reto por ekzistantaj kaj eldonitaj lerniloj (libroj, film- kaj sonmaterialoj, afiŝoj kaj ludiloj), kiuj aperis dise en la mondo, serve al ĉiuj profesiaj kaj amatoraj instruantoj de Esperanto.
Nuntempe ĝi enhavas 2275 registritojn, 717 lernilojn, 477 librojn, 286 diplomlaboraĵojn ktp.
Gvidanto de tiu retpaĝaro estas Katalin Kovats. Ŝi daŭre renovigas la retpaĝaron kaj prenas novajn iniciatojn. La lasta kaj ege grava iniciato estis la registriĝo de Esperanto kiel unu el 38 lingvoj kiuj difinis la ses nivelojn A1, A2, B1, B2, C1 kaj C2 de lingvoscia atingo en Esperanto en la tiel nomata Komuna Eŭropa Referenckadro. Tiu Referenckadro estas instituciigita de Konsilio de Eŭropo kaj rekonas Esperanton kiel lingvon egalvaloran kun aliaj eŭropaj lingvoj, la Korea lingvo kaj la japana lingvo.
En aprilo 2011a edukado.net kreis specialan kursaron por plibonigi instrumetodojn, nomatan RITE.
Kun tiuj ekzemploj de gravegaj novaĵoj, ne financataj aŭ patronataj de UEA, mi volas substreki, ke UEA dum la lasta jardeko kuris malantaŭ la trupoj.
Kion faras la Estraro de UEA kontraŭ tio?
Mi volas laŭvice trakti kelkajn problemojn: la kvalito de la revuo, la manko de demokrateco en la organoj de UEA, la nevolo starigi perretan voĉdonadon en la Komitato, la malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario kaj la velkado de la delegita reto, ĉar tiuj fenomenoj kontribuas al la perdo de fido je UEA.
1. la kvalito de la revuo
Verŝajne vi aŭdis pri la ŝturma kritiko al Stano Marček pri lia redaktado de la revuo 'Esperanto'. Ankoraŭ antaŭ kelkaj tagoj mi ricevis retmesaĝon de Osmo Buller, montranta, kiujn kolosajn mistrafojn Marček faris en pluraj numeroj. Buller klare skribas en la Komitata retdiskutlisto kaj al mi, ke
malkontento pri la nuna redakta koncepto de "Esperanto" negative influas la membroevoluon. ................István Ertl, antaŭa redaktanto de la revuo 'Esperanto', parolas pri reduktanto anstataŭ redaktanto.
Persone mi opinias, ke estonte indos doni malpli da spaco por la prezentado de la kongreslando, por ne paroli pri la kovriloj. Konatiĝo kun la lando ne estas la ĉefa celo de UK, sed pli vere ia kromrezulto. La Kongresa Regularo de UEA eĉ ne mencias ĝin inter la celoj de UK. Laŭ ĝi UK celas fortigi la solidarecon de parolantoj de Esperanto, progresigi la movadon kaj studi ĝiajn problemojn. Tiuj celoj devus respeguliĝi ankaŭ en la spacodisponigo en la revuo.
Estas miro, ke tiu malsufiĉanto ankaŭ estis taskita por redakti "Esperanto Aktuell".
2. la manko de demokrateco
Kiuj estas la kulpuloj pri tiu manko?
- Mi eldonis tutan libreton pri la kontraŭregula konduto de la Prezidanto kiel kunsidestro de la Komitato en Kopenhago. Legante ĝin vi ricevas impreson pri la konduto de du estraranoj, Probal Dasgupta kaj Barbara Pietrzak, kaj la respondo al la demando kial la Komitato, konsistanta el 68 voĉdonrajtigitaj membroj, estas tute paralizita por preni iun decidon, ĉar voĉdonadoj eblas nur dum la Universala Kongreso kaj tiam la kunsidestro mallonge deklaras ke por iu tikla temo en la tagordo ne estas plu tempo.
- Sed la kulpo ne sidas nur ĉe la ĉefuloj. Estas ja la Komitato kiu elektas la Estraron!
Osmo Buller reagas al la kritiko kiun oni havis en Havano pri la regularo, kiu preskribas ke oni elektu la estraron kiel teamon jene:
Antaŭe oni unue elektis la prezidanton kaj poste la estraranojn. El la estraraj kandidatoj elektiĝis tiuj, kiuj ricevis plej multe da voĉoj. Pri tio oni volis rezigni favore al la elekto de la Estraro kiel teamo. Tiun principon oni konservu. Populareco en si mem ne signifas kompetentecon nek taŭgecon por la Estraro. Du popularaj homoj eble ne eltenas unu la alian pro siaj personaj historioj aŭ konfliktaj karakteroj aŭ pro alia kialo, kaj la skismo inter ili nur subfosas la efikecon kaj povas tute veneni la etoson en la Estraro. Eĉ se ne la homoj kverelus inter si, sed iliaj movadaj filozofioj kaj preferoj estus konfliktaj, la rezulto povus esti same malbona. La vera problemo en tiu ĉi kaj aliaj aferoj ne estas la regularoj, sed la ĝenerala pasiveco de la Komitato. Tio havas plurajn kialojn. Unu el ili verŝajne estas la ĝenerala senkonsileco, kiu turmentas la nunan movadon. Alia estas la tro samideana etoso, en kiu populareco kaj simpatieco efektive riskas pezi pli ol kapableco.
La malsufiĉeco de la Prezidanto kaj de la sekretario ankaŭ reliefiĝas jene: - la frutempa drono de klopodo de la Prezidanto krei strategian planon por la jaroj 2011-2020
- la ĉeso de ĉiu debato pri la komunika strategio kaj la informa kaĉo pri tio de Barbara Pietrzak
- ŝia mistifikado pri la ne-plenumado de decidoj de la Komitato ekde Bjalistoko ĝis Havano
- la neeblo al la Prezidanto fari sian devon de kontrolado, stimulado kaj ne-rekta direktado de la Centra Oficejo
- la mankon je serioza kritika gazetaro, speciale la revuo 'Esperanto' mem, sed ankaŭ Libera Folio, kiu donas spacon al kverelemuloj kiel Andreas Kuenzli, sed malofte produktas ĵurnalismajn artikolojn pri la Asocio.
- Fine estas la esperantistoj mem, ankaŭ la membroj de landaj asocioj kiuj ŝajne ne interesiĝas pri la laboro de la Komitato kaj iliaj reprezentantoj tie.
Renato Corsetti tamen klarigis al mi, ke ne estis pli ol sep kandidatoj por Estraro, kiu enhavas sep postenojn. Se malmultaj volas porti la ŝarĝon de estra respondeco pri UEA kaj mankas taŭgaj kandidatoj, ni vere havas problemon.
Mi menciis du kulpulojn: Estraro kaj Komitato, sed ĉio estas ligita kun ĉio. Mi ankaŭ menciu:
Kia estonteco por UEA?
Ĉu UEA plenumis sian celon kaj nun povos trankvile morti?
Tamen, la Esperanto-movado sen ia centra instanco estas malfacile imagebla. Oni ankoraŭ bezonas instancon por reprezenti la esperantistojn tra la mondo, ekzemple ĉe organizaĵoj kiaj UN, la Eŭropa Unio, aŭ la Nobel-komitato. Oni ankoraŭ bezonas komitaton, kiu strebas plani kaj direkti la agadon de la movado. Oni ankoraŭ bezonas organizaĵon por aranĝi la universalajn kongresojn. Oni ankoraŭ bezonas la libroservon de UEA - ekzistas aliaj libroservoj tra la movado, sed tiu de UEA estas la plej granda kaj kompleta. Oni ankoraŭ bezonas fizikan konstruaĵon ie en la mondo por teni ne nur la libroservon, sed ankaŭ la bibliotekon kaj arĥivojn de la Esperanto-movado de la unuaj cent jaroj, kiam tiuj arĥivoj estis paperaj kaj ne virtualaj.
Kiam la Esperanto-movado unue aperis en la 19a jarcento, ĝi ne havis centran organizaĵon. En ĉiu lando ekestis apartaj grupoj kaj naciaj asocioj, kaj nur post du jardekoj fondiĝis UEA por kunordigi la diversajn agadojn. Se UEA nun malaperus, estas imageble ke tre baldaŭ la entuziasmuloj, kiuj lernas Esperanton per Interreto, venus al la sama konkludo kiel antaŭ cent jaroj: ke oni bezonas centran kunordigan instancon. Alivorte, se UEA ne ekzistus, necesus inventi ĝin.
Eble ĝi havos alian nomon, ekzemple Esperanto Internacia. Kiujn celojn ili antaŭvidus por tiu nova asocio? Tio kompreneble estus demando, kiu postulus monatojn da diskutoj kaj retmesaĝoj, sed mi supozas, ke la fina listo povus esti io tia:
1) Gvidi, kunordigi kaj subteni Esperantajn agadojn ĉie tra la mondo;
2) Aktive disvastigi Esperanton;
3) Plenumi servojn por la esperantistaro;
4) Reprezenti la esperantistojn ĉe oficialaj instancoj.
Gvidi, kunordigado kaj subtenado de Esperantaj agadoj ĉie tra la mondo rekonus la fakton, ke Esperantaj agadoj nun okazas spontanee, ne nepre pro instigo de centra instanco. Sed se Esperanto Internacia volus ludi vere centran rolon inter la esperantistaro kaj eventuale gvidi la agadojn anstataŭ nur sekvi ilin, necesus ke ĝi interesiĝu pri tiuj iniciatoj kaj iel okupiĝu pri ili.
Celo n-ro 2, aktiva disvastigo de Esperanto, estas evidente vasta kampo, kaj ĝi ne estas malpli grava ol la plenumado de servoj por la esperantistaro: revuo, libroservo, organizado de kongresoj. La emo de la aktuala UEA estas dediĉi ĉiujn fortojn kaj monrimedojn al plenumado de servoj, dum disvastigo de Esperanto okazas flanke, per projektoj gvidataj de unuopuloj ofte ekstere de UEA mem kaj sen ĝia subteno. Nia nova asocio Esperanto Internacia devus decidi, kiun proporcion de sia buĝeto ĝi dediĉu al ĉiu el siaj celoj.
Nun mi aŭdas Osmon Buller protesti:
nur kun pli da dungatoj en la Centra Oficejo ni povos intensigi niajn servojn, kiuj estas necesaj por teni la nove altiritajn esperantistojn.Kaj la respondo de Anna Löwenstein estos:
Ne necesas pripensi, kiel UEA aŭ Esperanto Internacia realigu la taskon antaŭenigi lernadon kaj instruadon kadre de sia celo disvastigi Esperanton. Tio jam ekzistas; la retejoj lernu.net kaj edukado.net (kaj persone mi aldonus: Esperanto-land) devus ricevi financan helpon de EI anstataŭ pene mem serĉi fontojn de subvenciado.
Ŝi daŭrigas en pli demagogia stilo:
La esperantistoj tra la mondo, lerninte Esperanton per Interreto, decidus starigi centran kunordigan instancon, al kiu ili donus la nomon Esperanto Internacia. Certe, ilia unua penso ne estus aĉeti fizikan konstruaĵon sed krei retpaĝaron.
Ŝi revenas sur la teron, rimarkigante:
Oni ja bezonas konstruaĵon ie en la mondo por teni nian pasintecon, se ne nian estontecon. Kompreneble tiu konstruaĵo ne nepre devus esti la nuna; ekzistas pli malmultekostaj urboj ol Roterdamo. Eblus ankaŭ pripensi, ĉu simple transdoni la tutan arĥivon al iu biblioteko aŭ muzeo.....
Post traktado de la revuo Anna komentas pri la delegita reto:
Ĉu ankaŭ la Jarlibro devus malaperi? ....................... La plej ampleksa parto de la Jarlibro estas la Delegita Reto. La Delegita Reto estis fondita en epoko kiam ne eblis serĉi kaj kontakti servojn per Interreto. Estis tiam la ideo, ke se oni veturus al iu urbo, oni unue skribu al la loka delegito por peti tiun mendi hotelon; eĉ ke la loka delegito renkontu ĉe la fervoja stacidomo esperantistinon, se ŝi vojaĝus sola (antaŭ la 1-a Mondmilito oni konsideris tion nekonvena, ke sinjorino vagu sen vira akompano tra fremda urbo). Evidente la Delegita Reto ne plu havas sencon kiel servon; aliflanke por multaj el la delegitoj mem, ilia aperigo en la Jarlibro estas grava rekono pri ilia kontribuo al la Esperanto-movado. Se oni forigus la Delegitan Reton, necesus a) formale danki tiujn, kiuj ĝis nun aperis en ĝi, eventuale per ia diplomo; b) serĉi novan manieron rekoni la agadon de malpli konataj esperantistoj.
Osmo Buller:
La nombro de delegitoj malkreskas. Temas tamen ankaŭ pri neglekto, indiferento kaj la penso, ke Interreto faris la Delegitan Reton eksmoda. Ĝi tamen estas unu el la plej brilaj ideoj inventitaj en la historio de Esperanto. Ĝi estas la plej vasta horizontala strukturo en Esperantujo kaj ĝi havas potencialon por esti utiligata en novaj manieroj apud la tradiciaj.Pri tio mi ne estas certa. Tamen mi faris klopodon savi la delegitan reton de ekstermado. Kaj el la farita enketo rezultas, ke la delegitoj mem opinias, ke pli intensa kaj inteligenta proponado kaj registrado de servoj, ne nur al individuaj membroj de UEA, sed ankaŭ al membroj de landaj asocioj, farus UEA pli alloga al esperantistoj. Ankaŭ delegitoj pensas, ke rekta konsultado de la saldo en sia konto ĉe UEA kaj rekta pagado de unu UEA-konto al alia estos tre ŝatata servo al la membroj.
Tiu lasta ideo tute ne plaĉas al la Ĝenerala Direktoro. Osmo Buller informis min:
Jam ekde 1993 eblas pagi al UEA ankaŭ kreditkarte kaj ekde 2004 eblas tion fari en la retejo de UEA. PayPal-pagoj al UEA eblas ankaŭ ekde 2004. Ĉio ĉi validas ne nur pri pagado de membrokotizoj sed ankaŭ pri UK-kotizoj kaj UK-mendoj, kaj pri libromendoj. Sendube estas iom da membroj, kiuj ne membrus, se ili ne povus uzi unu el tiuj pagmanieroj.
Cetere la fondo de Europa Komisiono de UEA certe estas superflua, char unue chiu scias, ke tio estas shnapsideo de iuj paranojaj stranguloj, kiuj volas ludi pseudogravan rolon en la Eo-movado, due terminologie la nocio kongruas kun la Europa Komisiono de la Europa Unio. Do, la propono traktita de la kubanino en sia raporto nur konfuzas la homojn.
Do, kion vi volas? Faru pli bone!